Հաղորդումներ 
Հաղորդաշարը ներկայացնում է հանրածանոթ օպերաների, բալետների, մյուզիքլների և օպերետների լավագույն կատարումները` անդրադառնալով այս գործերի ստեղծման պատմությանն ու դիպաշարին:
Յուրաքանչյուր գործողությունից առաջ ընթերցվում է լիբրետոյի համապատասխան հատվածը` ունկնդրումը դարձնելով է՛լ ավելի պատկերավոր և ըմբռնելի:
«Ֆիդելիոն» Բեթհովենի միակ ավարտուն օպերան է։ Սյուժեի հիմքում իրական պատմություն է մի քաղբանտարկյալի մասին, որի կինն անձնազոհաբար ամուսնուն փրկել է անխուսափելի վախճանից: Օպերայում առկա դրամատիզմը, բարոյական պաթոսը, հերոսականությունը, ամուսնական սիրո մաքրության և ուժի փառաբանումը, բռնապետության դեմ պայքարի մղումը հարազատ էին Բեթհովենին, նրա գաղափարներին։
- Հաղորդման առաջին մասում կունկնդրեք օպերայի առաջին գործողությունը, երկրորդ մասում՝ երկրորդ։
Լեոնկավալոյի այս օպերան առաջին անգամ ներկայացվել է հանդիսատեսին 1892 թվականին: Դրա գործողությունները տեղի են ունենում Իտալիայի հարավում` Կալաբրիա մարզի Մոնտալտո փոքրիկ գյուղում: Իտալերեն «պայյաչո» բառը նշանակում է «ծաղրածու»: Ներկայացվող պատմությունը զուտ երևակայության արդյունք չէ. հեղինակը փորձել է արտացոլել իրական կյանքը` ոգեշնչվելով նույն այդ իրականությունից:
«Ազատ հրաձիգը» օպերան համարվում է գերմանական առաջին իրական ռոմանտիկ օպերա։ Երկի հիմքում Գերմանիայում և Չեխիայում լայնորեն տարածված հին լեգենդն է երիտասարդ որսորդի մասին, սակայն լիբրետոյի ավարտը տարբերվում է լեգենդում եղածից: Հեղինակի՝ Յոհանն Ֆրիդրիխ Կինդի կամքով՝ բարու և չարի հակամարտության մեջ հաղթում է բարին, և հերոսների համար ամեն ինչ բարեհաջող է ավարտվում։
Կառլ Մարիա ֆոն Վեբերն «Ազատ հրաձիգ» օպերան գրել է ազգային-ազատագրական պայքարի բուռն վերելքի ժամանակ՝ լիովին արդարացնելով դեմոկրատ հանդիսատեսի սպասումները։ Այն գնահատվել է ոչ միայն որպես գեղարվեստական հանճարեղ երևույթ, այլև որպես հայրենասիրական նշանակություն ունեցող հզոր ստեղծագործություն։
Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտի «Ֆիգարոյի ամուսնությունը» երգիծական օպերայի դիպաշարի հիմքում Պիեր Բոմարշեի «սկանդալային կատակերգությունն է», որն Ավստրիայի կայսր Յոզեֆ Երկրորդի կողմից արգելվել էր հակաֆեոդալական ազատամտության համար: Օպերան, որը Մոցարտը գրել է մի քանի ամսվա ընթացքում, դարձավ լիբրետոյի հեղինակ Լորենցո դա Պոնտեի հետ կոմպոզիտորի ստեղծագործական համագործակցության առաջին փորձը, որին հաջորդեցին «Դոն Ժուան» և «Այդպես են վարվում բոլորը» օպերաները:
Պրեմիերան տեղի է ունեցել Վիեննայի Արքունական թատրոնում 1786 թվականի մայիսի 1-ին իտալերենով:
«Ռուսլան և Լյուդմիլա» օպերայի ստեղծման միտքը Միխայիլ Գլինկան հղացել է դեռևս Ալեքսանդր Պուշկինի օրոք։ Կոմպոզիտորը մտադիր էր այն ստեղծել հենց Պուշկինի լիբրետտոյի հիման վրա, սակայն պոետի հանկարծակի վախճանի պատճառով ստիպված եղավ դիմելու իր ընկերների օգնությանը. լիբրետտոն գրելիս նրան օգնել են Վալերիան Շիրկովը, Կոնստանտին Բախտուրինը, Նեստոր Կուկոլնիկը և այլք։
Այս ստեղծագործության մեջ Գլինկան էպիկական շունչ է հաղորդել կերպարներին, զարգացրել երկի բովանդակությունը, նախանշել է ռուսական օպերայի ապագա ուղիները, ստեղծել օպերային դրամատուրգիայի նոր տեսակներ, որոնք հիմնված են սիմֆոնիզմի զարգացման, հակադիր կերպարների բախման ու համադրման և առանձին ավարտուն պատկերների հաջորդականության վրա:
Անգլիացի կոմպոզիտոր Հենրի Փյորսելի «Դիդոնե և Էնեաս» օպերան ստեղծվել է ըստ Պուբլիոս Վերգիլիոսի «Էնեական» էպիկական պոեմի 4-րդ մասի, որտեղ հեղինակը պատմում է Տրոյայի առասպելական հերոս Էնեասի մասին: Լիբրետոյի հեղինակն է Նահում Թեյթը: «Դիդոնե և Էնեաս»-ը Հենրի Փյորսելի առաջին երաժշտական դրաման է: Հատուկ պատվերով` կոմպոզիտորն այն գրել է 1689 թվականին՝ Ջոզիաս Փրիստի աղջիկների դպրոցի ավարտական միջոցառմանը ներկայացնելու համար:
Այս մյուզիքլը տարագիրներով բնակեցված Նյու Յորքի արևմտյան` Վեսթսայդյան թաղամասերի վերահսկման իրավունքի համար հակամարտող երկու խմբերի` սպիտակամորթների հետնորդներ «հրթիռների» և պուերտոռիկացի «շնաձկների» պայքարի մասին է: Թեև այստեղ կրկնվում են Շեքսպիրի «Ռոմեո և Ջուլիետ» ողբերգության բախումները, սակայն այս պատմությունն ավելի սրտառուչ է և հուզական: Մինչև վերջին վայրկյանն ուզում ես հուսալ, որ գործողությունների ընթացքը կշեղվի մեծ դրամատուրգի նախանշած ողբերգական ավարտից: Բայց կյանքը երբեմն ավելի դաժան է...
Կամիլ Սեն-Սանսի «Սամսոն և Դալիլա» օպերայի հիմքում Սամսոնի և Դալիլայի մասին աստվածաշնչյան հայտնի պատմությունն է: Լիբրետոյի հեղինակն է Ֆերդինանդ Լեմերը: Օպերայի պրեմիերան կայացել է Վայմարում 1877 թվականին՝ գերմաներենով, Ֆերենց Լիստի ղեկավարությամբ:
Հաղորդումը ներկայացնում է Արամ Խաչատրյանի «Սպարտակ» բալետը, որում նկարագրված են մ.թ.ա. 74-71 թվականներին Հին Հռոմում ստրուկների ապստամբության դեպքերը` թրակիացի Սպարտակի առաջնորդությամբ։ Չորս գործողություններից բաղկացած մոնումենտալ այս ստեղծագործության լիբրետոյի հիմքում ազատության պայքարի համամարդկային գաղափարն է: Սպարտակի բարոյական գեղեցկությանը, հարուստ ներաշխարհին, վեհ ձգտումներին հակադրվում են իրավազրկության բռնությունն ու դաժանությունը մարմնավորող կերպարները։
Հաղորդումը ներկայացնում է Ջոակինո Ռոսսինիի «Մոխրոտը կամ առաքինության հաղթանակը» օպերան՝ գրված թե փոքրիկներին և թե մեծահասակներին քաջ ծանոթ «Մոխրոտը» հեքիաթի հիման վրա։ Օպերայի իտալերեն լիբրետոն գրել է Յակոպո Ֆերրետին:
Երկի հիմքում Օգյուստ Անիսե-Բուրժուայի ողբերգության մեջ նկարագրված աստվածաշնչյան իրադարձություններն են: «Նաբուկոն» Բաբելոնի Նաբուգոդոնոսոր Երկրորդ արքայի անվան իտալերեն կրճատ ձևն է: Աստվածաշնչում պատմվում է, թե ինչպես է նա մ. թ. ա. 578 թվականին քանդել Երուսաղեմի առաջին տաճարը և գերեվարել հրեաներին:
Իտալերեն լիբրետոն գրել է Տեմիստոկլե Սոլերան:
Պուչինիի այս օպերան, հեղինակի բնորոշմամբ, «ճապոնական ողբերգություն» է:
19-րդ դարի վերջին և 20-րդ դարի սկզբին եվրոպացիները ձգտում էին էկզոտիկայի, արվեստագետներն էլ փորձում էին իրենց գործերը հարստացնել ասիական կոլորիտով: Ընտրելով ճապոնական թեմա՝ Պուչինին առաջին հերթին կարևորում էր անհատի դրաման:
Օպերայի հիմքում ամերիկացի գրող Ջոն Լոնգի նովելն է: Դևիդ Բելասկոն այն վերածել է դրամայի, որի բեմադրությունը խորապես ազդել է Ջակոմո Պուչինիի վրա, և կոմպոզիտորի առաջարկով Լուիջի Իլլիկան և Ջուզեպպե Ջակոզան հիշյալ դրամայի հիման վրա գրել են օպերայի լիբրետոն:
Օպերայի գործողությունները տեղի են ունենում 1900 թ., Նագասակի քաղաքում:
«Անուշ» օպերան մասնագետները բնորոշեցին որպես առաջին ազգային օպերա: Այն հանդիսատեսներին ներկայացվեց 1912 թ. Ալեքսանդրապոլում, սիրողական խմբի ուժերով, բայց օպերայում հնչող մեղեդիներն արագորեն տարածվեցին ու սիրվեցին ժողովրդի կողմից: Հայ մեծանուն գրող և բանաստեղծ Հովհ. Թումանյանի համանուն պոեմի դիպաշարով և կոմպոզիտորի լիբրետոյով գրված այդ օպերան սկիզբ դրեց հայկական օպերայի քնարական-կենցաղային ժանրի զարգացմանը: Ազգային վառ գույներով ստեղծված բազմաթիվ մեներգերը, զուգերգերը, խմբերգերը շուտով սկսեցին երգվել ժողովրդի կենցաղում և հնչել եթերում ու համերգային բեմերում` որպես համերգային փայլուն նմուշներ:
Ադոլֆ Ադանի «Ժիզել կամ Վիլիսներ» ֆանտաստիկ բալետի լիբրետոն գրել են Անրի դը Սեն Ժորժը և Թեոֆիլ Գոթիեն՝ ըստ Հայնրիխ Հայնեի մշակած սլավոնական լեգենդի: Լեգենդը գիշերային պարուհիների մասին է. նրանց անվանում են «վիլիսներ»: Այս տարաբախտ երիտասարդ էակները հարսնացուներ են, որոնք մահացել են ամուսնական առագաստ չմտած: Կեսգիշերին նրանք դուրս են գալիս շիրիմներից՝ ձգտելով կրկին վերապրել իրենց երջանիկ օրերը: Վա՜յ այն անցորդին, որը դժբախտություն կունենա հանդիպելու նրանց: Նրան ներքաշում են շուրջպարի մեջ և ստիպում իրենց հետ պարել այնքան, մինչև անշնչացած տապալվի գետնին: Սիրո մեջ խոր հիասթափություն ապրած և խաբված Ժիզելը մահանում է և վերափոխվում գիշերային պարուհու՝ վիլիսի:
