Հաղորդումներ 
Շաբաթ - 13:00
Ինչպես են մտածել աշխարհի գրողները, և որ գործերն են նրանց այդքան հայտնի դարձրել ամբողջ աշխարհում, հատկապես 20-րդ դարի քսանականներից սկսած, երբ լուրջ տեղաշարժեր եղան համաշխարհային գրականության պատմության մեջ:
«Գրական ընտրանի» հաղորդաշարը ներկայացնում է ոչ միայն արտերկրի գրողների գրական հունձքն ու անցած ուղին, այլև բացահայտում նրանց ստեղծագործությունների հոգին` ցույց տալով դրանց արժանիքները:
Մեծ երգչուհին հատուկ վերաբերմունք ունի գրական տեքստի, գրականության նկատմամբ: Կաֆկային գերմաներենով ընթերցելը մեծ բավականություն է պատճառել: Երգչուհու սեղանին են միշտ Հրանտ Մաթևոսյանի գրքերը: Հարազատ են նաև արդի հայ գրողները՝ Ալիս Հովհաննիսյան, Հովհաննես Երանյան…
Հաղորդումը նվիրված է իտալացի գրող՝ արձակագիր, դրամատուրգ, բանաստեղծ Լուիջի Պիրանդելլոյին: Իրատեսական արձակի նոր որակով նա պատկերեց կյանքը, փոքր մարդու իրավունքները: Որպես դրամատուրգ՝ նորարար է: Ստեղծել է փիլիսոփայական և հոգեբանական նոր թատրոն: Ամենանշանավորը «Վեց գործող անձ հեղինակի որոնումներում» պիեսն է: Այստեղ գործող անձինք իրական դեմքեր են՝ դերասանները, թատրոնի տնօրենը, ինչպես նաև չգրված պիեսների մտացածին հերոսները: Դեռ կերպավորում չունեցած յուրաքանչյուր գործող անձ ձգտում է իր կողմը գրավել հեղինակին: Դրամատուրգն օգտվում է չափազանց հետաքրքիր հնարքից՝ միավորելով իրականությունն ու թատերական խաղը. գործողությունը զարգանում է հենց հանդիսատեսի աչքի առաջ…
Հաղորդումը նվիրված է 20-րդ դարի առաջին կեսի Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների գրական կյանքին: Այս շրջանը նշանավորվեց Ֆրենսիս Սքոթ Ֆիցջերալդի, Էռնեստ Հեմինգուեյի, Սինկլեր Լյուիսի, Ուիլյամ Ֆոլքների, Ջոն Սթայնբեքի, Շերվուդ Անդերսոնի, Յուջին Օ’Նիլի, Ռոբերտ Ֆրոստի, Կառլ Սենդբորգի, Լենգսթոն Հյուզի, Ջոն Դոս Փասոսի և այլոց գրականությամբ…
Հաղորդումը նվիրված է իտալացի արձակագիր Ալբերտո Մորավիային, իսկական ազգանունը՝ Պինկերլե: Նրան գրական հռչակ բերեց հենց առաջին վեպը՝ «Անտարբեր մարդիկ»: «Չոչարա»-ն պատերազմը դատապարտող վեպ է. գրողը Չեզիրայի կերպարով ներկայացնում է իտալացի կնոջ բնավորությունը` մեծ կամքը, դիմացկունությունը, հոգու ամրությունը…
Հաղորդումը նվիրված է ամերիկացի գրող, ‹‹Փրկիչը տարեկանի արտում›› վեպի հեղինակ Ջերոմ Դեյվիդ Սելինջերին: Այս վեպում դեռահաս Հոլդենի կերպարի միջոցով նա պատկերեց ամերիկյան աշխարհը, որ նաև ամբողջ աշխարհի մոտավոր նկարագիրն էր: Վեպն ունեցավ չտեսնված հաջողություն՝ հետաքրքրելով աշխարհի տարբեր ծագերում ապրող միլիոնավոր ընթերցողների: Սելինջերը նաև մի շարք ինքնատիպ նորավեպերի և պատմվածքների հեղինակ է: 1965 թվականին Ջերին հեռացավ մարդկանցից՝ բնակվելով մի գողտրիկ գյուղակում: Այստեղ նա ապրեց մինչև իր կյանքի ավարտը՝ 2010 թվականի հունվարի 27-ը…
Հաղորդումը նվիրված է իսպանացի գրող, ազգությամբ բասկ Միգել դե Ունամունոյին: Նրա ստեղծագործության գլխավոր թեման Իսպանիայի ճակատագիրն է՝ անցյալով և ներկայով: Եվրոպայում ճանաչվեց որպես արձակագիր և բանաստեղծ իր հայրենասիրական-փիլիսոփայական քնարերգությունն ամփոփող ժողովածուներով, վեպերով, վիպակներով, էսսեներով: Հատկապես «Մառախուղը», «Սերը և մանկավարժությունը» վեպերը, ինչպես նաև Դոն Կիխոտին նվիրված էսսեները գրական հռչակ բերեցին մեծ գրողին:
Հաղորդումը նվիրված է ճապոնացի գրող՝ արձակագիր և դրամատուրգ Յուկիո Միսիմային, ով հետաքրքիր և արտասովոր կապ հաստատեց ընթերցողի և գրողի միջև: Այո, կարելի է մեծ հետաքրքրությամբ կարդալ նրան՝ չկիսելով գաղափարները, չհետևելով եզրահանգումներին: Բայց այսքանից հետո անգամ, նրա ստեղծագործությունը և անձը շարունակում են մնալ ուշադրության կենտրոնում ամբողջ աշխարհում: Միսիմային գրական հռչակ բերեց հատկապես «Ոսկե տաճար» վեպը, որտեղ ստեղծեց իր ժամանակների նոր Հերոստրատին…
Հաղորդումը նվիրված է ավստրիացի գրող, գրաքննադատ, դրամատուրգ և էսսեիստ Ստեֆան Ցվայգին, ում նովելները նոր էջ բացեցին համաշխարհային գրականության պատմության մեջ իրենց անմիջականությամբ և խորությամբ: Նրան նշանավոր դարձրին հատկապես «Շախմատային նովել», «Ամոկ», «Զգացմունքների խռովք», «Անծանոթուհու նամակը» ստեղծագործությունները: Իր «Մարի Ստյուարտ»-ը նա անվանել է վիպական կենսագրություն: Պատմելով Մարի Ստյուարտի երջանիկ օրերի և դաժան տարիների մասին՝ գրողը խորհրդածում է ազատության և նրա սահմանների մասին…
Հաղորդումը նվիրված է գերմանալեզու խոշոր արձակագիր Ֆրանց Կաֆկային և հատկապես նրա «Դատավարություն» վեպին, որի մասին ցայսօր գրվել է շուրջ վեց հազար գրականագիտական հոդված: Մոդեռնիզմի հետևորդ Կաֆկան նոր արտահայտչամիջոցներ ավելացրեց արձակի պատումին՝ խորհրդանիշներով և գաղափարական հագեցվածությամբ:
Հաղորդումը նվիրված է Ֆրանց Կաֆկայի հայտնի «Դղյակ» վեպին: 1922 թվականին գրված այս վեպը այսօր էլ մեծ հետաքրքրություն է ներկայացնում իր խորհրդավորությամբ և անսպասելի լուծումներով: Հիմքում անհատի և հասարակության խոր հակասությունն է: Կ.-ն նման է «Դատավարություն» վեպի Յոզեֆ Կ.-ին, սակայն այստեղ ավելի է ընդգծվում արվեստագետի խոր դժգոհությունը հասարակական սովորույթներից ու պետական օրենքներից:
Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի նշանավոր գրող Հերման Հեսսեի գրական գործունեությանը և հատկապես մեծ ճանաչման արժանացած «Տափաստանի գայլը» վեպին:
Հաղորդումը նվիրված է ֆրանսիացի գրող և ռազմական օդաչու Անտուան դը Սենտ-Էքզյուպերիին, ով ամբողջ աշխարհին հայտնի դարձավ «Փոքրիկ իշխանը» փիլիսոփայական հեքիաթ-վիպակով: Կարելի է ենթադրել, որ նա հենց իր մասին է գրել և բացել հոգին փոքրիկ տղայի կերպարով, ում տագնապեցնում էր Երկրի և ողջ Տիեզերքի ապագան: Պատահական չէ, որ այս գործը նա գրել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի օրերին, երբ իր հայրենիքին նույնպես վտանգ էր սպառնում: Իմաստուն այս հեքիաթն այսօր էլ շարունակում է հետաքրքրել բոլոր տարիքի մարդկանց՝ պահելով արդիականությունը:
Հաղորդումը նուիրուած է անգլիական մոդեռնիզմի վառ ներկայացուցիչ, նորարար- բանաստեղծ, արուեստի տեսաբան, մշակոյթի պատմաբան, դրամատուրգ եւ գրաքննադատ, Նոբելեան մրցանակակիր Թոմաս Էլիոթին, ով 20-րդ դարի բաւական կնճռոտ մի ժամանակահատուածում ստեղծեց արժէքաւոր շատ ստեղծագործութիւններ` «Սնամէջ մարդիկ», «Մեռեալ երկիրը», որ մեծ ճանաչում բերեցին գրողին, ինչպէս նաեւ «Չորս կուարտետ» թատերական պիեսը, «Մոխրոց չորեքշաբթին», «Փրուֆրոք եւ այլ դիտմունքներ» շարքը: Տեսական աշխատութիւններից ուշագրաւ են «Պոէզիայի նպատակը եւ քննադատութեան նպատակը», «Բանաստեղծների ու բանաստեղծութեան մասին» աշխատասիրութիւնները:
Հաղորդումը նվիրված է ֆրանսիացի գրող, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ֆրանսուա Մորիակին, ով հայտնի է որպես բանաստեղծ, դրամատուրգ, էսսեիստ և հրապարակախոս: Բայց նա ավելի շատ ճանաչվեց որպես սոցիալ-հոգեբանական վեպի վարպետ, ում գրական հռչակ բերեցին «Համբույր բորոտին», «Թերեզ Դեսքեյրու» և «Իժերի կծիկը» վեպերը: Մորիակի մի գրառում, որ նա արել է այն ժամանակ, երբ ֆաշիստական զորքերը գրավել էին հայրենի երկիրը. «Որքան էլ մենք նկատենք մեզ շրջապատող խայտառակությունը և այն զգանք մեր հոգում, միևնույն է, պետք չէ հիասթափվել և կորցնել վստահությունը մարդու հանդեպ. սրանում է իմաստը նրա, որ ապրենք և գոյատևենք»:
Հաղորդումը նվիրված է ֆրանսիացի փիլիսոփա, գրող՝ վիպասան, էսսեիստ, դրամատուրգ, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ժան-Պոլ Սարտրին: Սարտրի փիլիսոփայական հայացքների միջուկը ազատության գաղափարն է, որը նա դիտում է որպես մարդկային վարքի էություն, գործունեության աղբյուր, մարդու գոյության միակ հնարավորություն: Սարտրի փիլիսոփայական բոլոր հայացքներն արտացոլված են նրա գրական երկերում՝ արձակում և դրամատուրգիայում, հատկապես՝ հայտնի «Սրտխառնոց» վեպում, «Ազատության ուղիները» եռագրության մեջ, «Պատը» պատմվածքների ժողովածուում, «Ճանճերը», «Մահացածներն առանց թաղման», «Ալտոնայի մենակյացները», «Դռնփակ» պիեսներում, ինչպես նաև ինքնակենսագրական վեպում՝ «Բառեր»-ում՝ գրողի պատանեկան տարիների մասին, «Ընտանիքի խենթուկը» վեպում, որ նվիրված է Գյուստավ Ֆլոբերի մանկությանն ու պատանեկությանը, ինչպես նաև հրապարակախոսության մեջ, որն ամփոփված է ինը գրքում՝ «Իրադրություններ» վերտառությամբ:
Հաղորդումը նվիրված է ֆրանսիացի գրող, «Դրամանենգները» հայտնի վեպի հեղինակ Անդրե Ժիդին, ով 1947 թվականին արժանացավ Նոբելյան մրցանակի՝ աշխարհին գեղարվեստական բարձր արժանիքներով խորախորհուրդ գրականություն նվիրելու համար, որտեղ մարդկային խնդիրները ներկայացված են ճշմարտության նկատմամբ անվեհեր սիրով և հոգեբանական խորաթափանցությամբ: Մեծ հետաքրքրություն է ներկայացնում նաև «Վերադարձ ԽՍՀՄ-ից» գիրքը, որը գրական և հասարակական կյանքում բուռն քննարկումների և հակասական կարծիքների առիթ է դարձել:
Հաղորդումը նվիրված է ճապոնացի գրող՝ արձակագիր և դրամատուրգ Կոբո Աբեին, ում հատկապես երեք վեպերը՝ «Ավազուտների կինը», «Ուրիշի դեմքը» և «Այրված քարտեզը», գրական հռչակ բերեցին նրան: Նրա հերոսները աշխարհից և իրականությունից փախչող անհատներ են, ովքեր ձգտում են պահպանել սեփական հոգին, մաքառել և դուրս գալ դժվար կացություններից: Գրական բազմաթիվ մրցանակների արժանացած Աբեի պիեսները նույնպես մեծ ժողովրդականություն են վայելում. դրանք բեմադրում էր հեղինակը իր ստեղծած «Կոբե Աբեի ստուդիա» թատրոնում:
Հաղորդումը նվիրված է ճապոնացի դասական, Նոբելյան մրցանակակիր Յասունարի Կավաբատային, ում գրաքննադատներն անվանել են ամենաճապոնացի արձակագիր: «Հազարաթև կռունկը», «Ձյունոտ երկիրը», «Լեռան հառաչանքը» վեպերը, «Պարուհին Իձուից» վիպակը հայտնի դարձրին նրան ամբողջ աշխարհում: Վիպասան Կավաբատան իր ստեղծագործություններում արժևորեց սեփական ժողովրդի ազգային ավանդույթները, հատկապես թեյի արարողությունը, ծաղկող սակուրայի, Ֆուձի լեռան արևածագի հանդեպ ունեցած պաշտամունքը՝ պատումում պահպանելով գրելաոճի պարզությունն ու անկեղծությունը:
Հաղորդումը նվիրված է 20-րդ դարի 10-30-ական թվականների ճապոնական գրականությանը, հատկապես Ռյունոսկե Ակուտագավային, Տակուբոկու Իսիկավային, Տակիձի Կոբայասիին, Յուրիկո Միյամոտոյին: Գրողներ, ովքեր իրենց ստեղծագործություններով կարևոր փուլ բացեցին սեփական երկրի գրական կյանքում:
Հաղորդումը նվիրված է անգլիացի դրամատուրգ, 20-րդ դարի սոցիալական դրամայի հիմնադիր, վիպագիր, նաև հասարակական գործիչ, Նոբելյան մրցանակակիր Բեռնարդ Շոուին: Նրա մի շարք պիեսները, ինչպես «Խնձորներով լի սայլակը», «Տուն, որտեղ սրտեր են փշրվում», «Սուրբ Յոհաննան», «Վատ է, բայց ճիշտ է», արտահայտում են համամարդկային գաղափարներ, որոնք արդիական են նաև այսօր: Հետաքրքիր է այն փաստը, որ անգլիական բեմերում դժվարությամբ ընդունված Շոուի դրամատուրգիան լայն ճանաչում գտավ ամբողջ աշխարհում և դարձավ 19-րդ և 20-րդ դարի առաջին կեսի գրականության կենտրոնական երևույթներից մեկը:
Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի գրող՝ բանաստեղծ, արձակագիր, դրամատուրգ, արվեստաբան, պետական-հասարակական գործիչ Յոհաննես Բեխերին: Մեկ տասնամյակ ապրելով հայրենիքից դուրս՝ նա շարունակեց ստեղծել մեծաթիվ գործեր՝ տարբեր ժանրերում: 1945 թվականին վերադառնալով Գերմանիա՝ նոր եռանդով շարունակեց մշակութային իր լայնածավալ գործունեությունը: Բազմաթիվ բանաստեղծական շարքեր, 300 սոնետ, արձակ ստեղծագործություններ, պիեսներ, գրականագիտական հոդվածներ, ռադիոհաղորդումներ: Այս բոլորի կենտրոնում նրան հետաքրքրողը հասարակ մարդու կյանքն էր, նրա ճակատագիրը, պայքարը և հույսի հետագիծը:
Հաղորդումը նվիրված է իմպրեսիոնիստական արձակի վարպետ, գրաքննադատ, մոդեռնիզմի տեսաբան Վիրջինիա Վուլֆին, ով նոր շրջան բացեց անգլիական գրականության պատմության մեջ: Գերմանացի գրականագետ և մշակութաբան Էրիխ Աուերբախը նրան համեմատել է այնպիսի մեծությունների հետ, ինչպիսիք են Դանթեն, Շեքսպիրը, Ֆլոբերը և Պրուստը: Վուլֆին հռչակ բերեցին հատկապես «Միսիս Դելոուեյ» և «Փարոսի վրա» վեպերը, ինչպես նաև մի շարք գրաքննադատական հոդվածներ: Գրողի ստեղծագործությունը հարստացրեց նոր ժամանակների հոգեբանական արձակը:
Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի գրող՝ բանաստեղծ, արձակագիր, դրամատուրգ, դրամայի տեսաբան, «էպիկական թատրոնի» հիմնադիր Բերտոլդ Բրեխտին, ով իր կյանքի մեծ մասն անցկացրեց տարագրության մեջ: Նա հասցրեց իր կարճ կյանքի ընթացքում թողնել մի շարք արժեքավոր գործեր, ինչպես՝ «Գալիլեյի կյանքը», «Բարի մարդը Սեզուանից», «Երեքգրոշանոց օպերա», «Կուրաժ մայրիկը և նրա երեխաները», «Կոմունայի օրերը» պիեսները, «Երեքգրոշանոց վեպը» արձակ ստեղծագործությունը, մի շարք բանաստեղծություններ:
Հաղորդումը նվիրված է անգլոամերիկյան «իմաժիզմ» կոչվող բանաստեղծական դպրոցին և հատկապես նրա հիմնադիրներից մեկին՝ բանաստեղծ, գրականության տեսաբան և գրական քննադատ Էզրա Փաունդին։ Նրա արվեստով ներկայանում է ամերիկյան մոդեռնիստական բանաստեղծությունը, որովհետև որպես գրաքննադատ և ամսագրերի խմբագիր, ինչպես նաև անթոլոգիաներ կազմող՝ նա մեծ դեր խաղաց ամերիկյան և եվրոպական մոդեռնիստական գրականության զարգացման և տարածման գործում:
