Շաբաթ - 13:00
Ինչպես են մտածել աշխարհի գրողները, և որ գործերն են նրանց այդքան հայտնի դարձրել ամբողջ աշխարհում, հատկապես 20-րդ դարի քսանականներից սկսած, երբ լուրջ տեղաշարժեր եղան համաշխարհային գրականության պատմության մեջ:
«Գրական ընտրանի» հաղորդաշարը ներկայացնում է ոչ միայն արտերկրի գրողների գրական հունձքն ու անցած ուղին, այլև բացահայտում նրանց ստեղծագործությունների հոգին` ցույց տալով դրանց արժանիքները:

Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի գրող, վիպագիր, էսսեիստ, գրաքննադատ, նոբելյան մրցանակակիր Թոմաս Մանին և հատկապես նրա «Կախարդական լեռը» վեպին: Այս վեպն առանձնանում է փիլիսոփայական խոր վերլուծությամբ: «Բուդենբրոկներ»›, «Դոկտոր Ֆաուստուս», «Հովսեփը և նրա եղբայրները» վեպերի հեղինակին խորապես հետաքրքրել են ժողովրդի ազգային ցավն ու ճակատագիրը, մարդկությանը սպառնացող բոլոր վտանգները, նրա սեփական ժամանակը:



Հաղորդումը նվիրված է հնդիկ գրող, բանաստեղծ և հասարակական գործիչ, արվեստաբան, նկարիչ, երգահան, դրամատուրգ, նոբելյան մրցանակակիր Ռաբինդրանաթ Թագորին, ով առաջինը հասկացավ Հնդկաստանում, որ արվեստը պիտի սերտորեն կապված լինի ժողովրդի հետ: Բացահայտելով հնդկական ազգային բնավորության կարևորագույն գծերը և ուշադրությունը սևեռելով համազգային խնդիրներին՝ Թագորը ձգտեց բարձրացնել հասարակ մարդուն, ներշնչել ընթերցողին՝ հարգանք և սեր տածելու ժողովրդի հանդեպ, ինչի համար նա ուղիներ փնտրեց իր ստեղծագործություններում, սովորեց ժողովրդական երգեր, պարեր, այսպիսով՝ հմտորեն օգտագործեց ժողովրդական քանքարը:



Հաղորդումը նվիրված է ամերիկյան գրականության խոշոր ներկայացուցիչ Թեոդոր Դրայզերին, ով շարունակեց Մարկ Տվենի, Ֆրենկ Նորիսսի, Հենրի Ֆուլլերի գրական ավանդույթները: Նա մեծ համարձակությամբ և առանց խնայելու էր խոսում Միացյալ Նահանգների մասին ստեղծված կեղծ առասպելի դեմ: Նրան մեծ համբավ են բերել հատկապես նրա ամենահայտնի վեպը՝ «Ամերիկյան ողբերգությունը», «Հանճարը»՝ արվեստագետի և արվեստների ճակատագրի մասին նրա հայտնի վեպը, որի հերոսը վաճառում է իր տաղանդը, ինչպես և «Ցանկության եռերգությունը», որի գլխավոր հերոսն ամենից կարևորը համարում է իր ցանկությունների օրենքը:



Հաղորդումը նվիրված է վիպագիր, նոբելյան մրցանակակիր Էռնեստ Հեմինգուեյին և նրա նշանավոր «Ծերունին և ծովը» վիպակին, որ լույս տեսավ 1952-ին: Վեպ մարդու, կյանքի պայքարի, պարտության և հաղթանակի մասին, վեպ, որն ազդեց աշխարհի լավագույն գրականությունների վրա։



Հաղորդումը նվիրված է արձակագիր, դրամատուրգ, էսսեիստ, փիլիսոփա-էքզիստենցիալիստ, նոբելյան մրցանակակիր Ալբեր Քամյուին, ում գրական ճանաչում բերեցին հատկապես «Ժանտախտը» և «Օտարը» վեպերը, որոնցում պատկերեց աբսուրդի իրականությունը՝ արժևորելով մարդուն՝ նրա ճակատագրով, աններդաշնակությամբ, հուզումներով և ողբերգականությամբ: Նրա գրական ժառանգության մեջ կարևոր տեղ ունի «Սիզիփոսի առասպելը» էսսեն, որ փիլիսոփայական խոր վերլուծությունների և ընդհանրացումների համադրումով նոր խոսք է 20-րդ դարի արձակում:



Հաղորդումը նվիրված է անգլիական գրականության մեջ հատկապես նորարարությամբ աչքի ընկած վիպագիր, նովելիստ, էսսեիստ Դեյվիդ Հերբերտ Լոուրենսին։ Նրա ամենամեծ ցանկությունը մարդուն ազատ և բնական տեսնելն էր: ‹‹Որդիներ և սիրեցյալներ››, «Սիրահարված կանայք», «Ծիածան» վեպերը մեծ ճանաչում բերեցին գրողին: Բայց հատկապես մեծ հաջողություն ունեցավ Լոուրենսի վերջին վեպը՝ «Լեդի Չաթերլիի սիրեցյալը»։



Հաղորդումը նվիրված է ամերիկյան խոշորագույն արձակագիր, Նոբելյան մրցանակակիր Ուիլյամ Ֆոլքներին, հատկապես նրա «Շառաչ և ցասում» վեպին՝ գրված 1929 թվականին: Սա գրողի ամենասիրելի վեպն է, որը նա անվանել է «իմ ամենափայլուն պարտությունը»: Քոմփսոնների ընտանիքի անկմամբ՝ մեծ գրողն արտայայտել է խոր կարեկցանք մարդկային ցավի և ողբերգության հանդեպ:



Հաղորդումը նվիրուած է իսպանացի գրող, բանաստեղծ, դրամատուրգ Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկային, ով իր չափազանց կարճ կյանքի ընթացքում ստեղծեց գրական մնայուն արժեքներ: Յատկապես «Գնչուական ռոմանսներ» շարքով նա զարգացրեց իսպանական պոեզիայի ազգային ակունքները, իսկ դրամատուրգիական նորարարություւններով խթանեց իսպանական ազգային թատրոնի զարգացումը:



Հաղորդումը նուիրուած է անգլիացի գրող Ջեյմս Ջոյսի գրական գործունէութեանը եւ յատկապէս նրա նշանաւոր «Ուլիսէսին», որ համաշխարհային ճանաչում բերեց մեծ գրողին:



Ինչ է մտածում դեղագետը բանաստեղծության մասին և ինչպես է վերաբերվում գրականությանը և արվեստին: Նրա «Մի բուռ աստղային փոշի» ժողովածուն ներկայացնում է այսօրվա իրականությունը և կին-արվեստագետին: Արդի պոեզիայում հատկապես առանձնացնում է Ավագ Եփրեմյանին, Էդուարդ Հարենցին…



Ամերիկացի նշանավոր դրամատուրգ և արձակագիր Արթուր Միլլերն իր պիեսների միջոցով ցույց տվեց ժամանակակից մարդու` անհատի ողբերգության ակունքները՝ հասնելով մեծ ընդհանրացումների և այդպիսով վերաստեղծելով մարդու հավատն ապագայի հանդեպ:



Ֆրանսիացի գրող, սցենարիստ և կինոռեժիսոր, «նոր վեպի» տեսաբան, Ֆրանսիական ակադեմիայի անդամ Ալեն Ռոբ-Գրիեի վեպերը շատերին զարմացնում էին, շատերն էլ չէին ընդունում նրան: Այդ իսկ պատճառով մշտապես բուռն վեճեր էին առաջանում նրա ստեղծագործությունների շուրջ…



Արձակագիր, հրապարակախոս Աշոտ Հովսեփյանի «Հերվան ձյունի փնտրտուք» ժողովածուն ամբողջովին արտացոլում է ժամանակը, Հայաստանի համար ծանր 1990-ականները, որոնք խոր հետք թողեցին երկրի կյանքում: Գրողը կանխատեսել է նաև այսօրվա հայկական իրականության արատները, գրականություն բերել հետաքրքիր կերպարների մի ամբողջ պատկերասրահ…



20-րդ դարի 20-30-ականների ընթացքում ստեղծված գրականությունը հիմք դրեց արդի բրազիլական վիպագրության վերելքին, որին նպաստեցին Լինս դու Ռեգուն, Կեյրուսը, Ռամուսը, Ամադուն և այլք: Նրանք իրատեսորեն պատկերեցին աշխատավորների կյանքը, նյութական և ֆիզիկական զրկանքները, պլանտացիաներում տիրող մթնոլորտը և շահագործվողների ընդվզումները…



Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի արձակագիր, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Հայնրիխ Բյոլին, որի վեպերը հարստացրին գերմանալեզու գրականությունը նոր հերոսներով և գաղափարներով: Ամենանշանավոր վեպը՝ «Խմբանկար տիկնոջ հետ», մեծ ճանաչում բերեց գրողին իր արտասովորությամբ…



Ո՞րն է գաղտնիքն այն գրողի, որի ստեղծագործությունն ընթերցողների մեծ թիվ ունի: Նրա ժողովածուները սիրով են բացում թե՛ մեծերը և թե՛ փոքրերը: Եվ ինչպե՛ս են ծնվում տողերը, որոնք գրվելուց հետո ինչ-որ տեղ այլևս հեղինակինը չեն…



Մոտենում է անվանի բանաստեղծուհի Սիլվա Կապուտիկյանի հարյուրամյա հոբելյանը: Բանասիրության թեկնածու, գրականագետ, Սիլվա Կապուտիկյանի տուն-թանգարանի տնօրեն Արմենուհի Դեմիրճյանը պարզաբանում է մի շարք հարցեր՝ կապված դրան նվիրված միջոցառումների, գրողի կյանքի առանձին դրվագների, գրական ժառագության հանդեպ հետաքրքրության մասին…



Ամերիկացի նշանավոր գրող Ռեյ Բրեդբերին «Խատուտիկի գինի» վեպը գրեց 1957-ին՝ հիշելով մանկությունը: 1928 թվականի ամառը նա դարձրեց ժամանակի և տարածության հետաքրքիր կտավ, որտեղ պատկերեց ծննդավայրը, ընտանիքը, բնությունը՝ կերպավորելով խատուտիկ ծաղիկը և նրանից ստացվող անմահական գինին…



Անգլիացի գրող Ջորջ Օրվելի «1984»-ն այսօր էլ աշխարհում ամենակարդացվող վեպերի շարքում է: Գրողն իր վեպով ապացուցում է, թե ինչպիսի հետևանքներ կարող է ունենալ մարդու համար անհատականության կորուստը…



Հայտնի է, որ մեզանում կորչում է գրքեր գնելու ավանդույթը: Իսկ ինչպիսի՞ն է այսօր ընթերցողը, և ինչպիսի՞ գործընթացները կօգնեն ավելի շատ ընթերցող ունենալու…



Գրականություն և թատրոն. անքակտելի կապով՝ ծնունդ են տալիս դրամատուրգիային: Սակայն, պարզվում է, այսօր քիչ են պիեսներ գրվում…



Անգլիացի գրող և հրապարակախոս Ջորջ Օրվելի «Անասնաֆերմա» վեպն այլաբանական արձակի տեսակ է, որը բազմաձայն կերպարների առատությամբ ստեղծում է հասարակության և պետության հետաքրքիր պատկեր: Այն այսօր ամբողջ աշխարհում կարդացվող ամենահետաքրքիր ստեղծագործություններից է…



Անգլիացի նշանավոր գրող Ուիլյամ Գոլդինգը 1983 թվականին արժանացավ Նոբելյան մրցանակի: Նրան գրական հռչակ բերեց «Ճանճերի տիրակալը» վեպը, որը զգուշացնում էր ֆաշիզմի վտանգի մասին: Այլաբանություններն այստեղ ընդհանրական պատկերացումներ են տալիս աշխարհի և ժամանակի մասին և կրում են փիլիսոփայական բնույթ:



Երիտասարդ բանաստեղծը խոսում է գրի, կրթության, գրականության դասագրքերի և այլ իրողությունների շուրջ…

