Մտորումներ

Մտորումներ

Հաճախ ենք մենք մեր առօրյա կյանքում գիտակցաբար կամ անգիտակցաբար գործածում մտքեր, արտահայտություններ, որոնք աստվածաշնչյան խոսքեր են, բայց արդյո՞ք գիտենք այս անգին խոսքերի իմաստն ու նշանակությունը: Արդյո՞ք անտեղի և անհարկի չենք մեջբերում դրանք: Ահա այս մասին է ձեզ պատմում «Մտորումներ» հաղորդաշարը:

 

Ոտքդ քարի թող չդիպչի
27/10/2023

Ոտքդ քարի թող չդիպչի

Այս արտահայտությունը մաղթանք է, որ հեռու մնաս խոչընդոտից, արգելքից, որին կարող ես հանդիպել ինչ-որ գործում: Նման արտահայտություն է նաև «գայթակղության քար»-ը: «Մի՛ սարսափեք այն բանից, ինչից նրանք են վախենում, և մի՛ անհանգստացեք: Նրան` Զորությունների Տիրոջը, սրբացրեք, թող ձեր վախը Նա՛ լինի: Եթե հույսդ Նրա վրա դնես, Նա քեզ համար սրբություն կլինի, և քո ոտքը քարի չի դիպչի, դու չես սայթաքի» (Ես. 8:14)։

Երկնային մանանա
27/10/2023

Երկնային մանանա

Աղբյուրը Ել. 16:13-15 հատվածն է։ Երբ փարավոնը վերջապես արձակեց իսրայելացիներին, Աստված նրանց կարճ ճանապարհով չառաջնորդեց դեպի Ավետյաց երկիր, այլ ժողովրդին տարավ շրջանցիկ` անապատի ճանապարհով դեպի Կարմիր ծով: Հրաշքով ծովն անցնելուց հետո Մովսեսն իսրայելացիներին Կարմիր ծովից տարավ հասցրեց անապատ: «Եգիպտացիների երկրից դուրս գալու երկրորդ ամսվա տասնհինգերորդ օրը իսրայելացի ողջ ժողովուրդը Սին անապատում դժգոհեց Մովսեսից ու Ահարոնից»:

 

Մանրագորի խնձոր
27/10/2023

Մանրագորի խնձոր

Արտահայտությունը վերցված է Ծն. 30:14-16-ից։ Մանրագորի կամ սիրո խնձորը մորմազգիների ընտանիքի մի բույսի պտուղն է: Այդ բույսը փոքրիկ սպիտակ կամ վարդագույն ծաղիկներով է, երկար արմատներով, բողկի նման, դեղին խնձորներով: Իրենց բույրով այս բույսերը կարող են արբեցնել մարդուն: Սնահավատությունը նրանց վերագրում է հրաշալի հատկություններ. այդ պատճառով նրանց պտուղներից խմիչք էին պատրաստում, որը կարծում էին, թե սաստկացնում էր սեռական ցանկությունը և նպաստում որդեծնությանը:

Կայսրինը` կայսրին, Աստծունը` Աստծուն
27/10/2023

Կայսրինը` կայսրին, Աստծունը` Աստծուն

Այս արտահայտությունն օգտագործվում է հետևյալ իմաստով` թող ամենքին հատուցվի ըստ վաստակի, աստիճանի, դիրքի: Իր Ավետարանի 22-րդ գլխում Մատթեոսը պատմում է, որ Հիսուսն ուսուցանում էր Տաճարում: Երբ ավագ քահանաները, Օրենքի ուսուցիչները և փարիսեցիները լսեցին Հիսուսի առակները, հասկացան, որ Նա իրենց ի նկատի ուներ: Նրանք ցանկանում էին անմիջապես ձերբակալել Հիսուսին, բայց պահն անհարմար էր, որովհետև Նրան շրջապատող ժողովուրդը սիրում էր Նրան: Այդ պատճառով նրանք շարունակեցին Նրա դեմ փաստեր հավաքել:

 

Անհավատ Թովմաս
27/10/2023

Անհավատ Թովմաս

Այս արտահայտության աղբյուրը Հովհ. 20:24-29 հատվածն է։ Առօրյա կյանքում այսպես են ասում այն մարդու մասին, որին շատ դժվար է ստիպել հավատալ ինչ-որ բանի: Թովմասը տասներկու առաքյալներից մեկն էր: Հովհաննեսի Ավետարանը մատնանշում է նրա բնավորությունը բացահայտող երեք գիծ: Տասնմեկերորդ գլխում Հիսուսն առաջարկում է Իր աշակերտներին վերադառնալ Հրեաստան, և նրանք հիշեցնում են, որ այնտեղ Նրան վտանգ է սպառնում: Բայց և այնպես Թովմասը պատրաստ էր հետևելու իր Վարդապետին մահվանն ընդառաջ: 14-րդ գլխի 5-րդ համարում նա կասկածում է, թե ինչպես կարող են աշակերտները գիտենալ ճանապարհը` չիմանալով, թե ուր է գնում Հիսուսը, ուստի ասում է. «Տե՛ր, չգիտենք` ուր ես գնում, ուրեմն ինչպե՞ս կարող ենք գիտենալ ճանապարհը»: 20 -րդ գլխում, լսելով Տեր Հիսուս Քրիստոսի հարության և աշակերտներին այցելելու մասին, նա շոշափելի ապացույցներ է պահանջում, որպեսզի անհավանականին կարողանա հավատալ, այսինքն` ցանկանում է տեսնել կենդանի Քրիստոսին, Որի խաչված պատկերը գամված էր Թովմասի սրտում և մտքում:

Բարի սամարացի
27/10/2023

Բարի սամարացի

Այս արտահայտությունը վերցված է Ղուկասի Ավետարանի 10-րդ գլխից, ուր հատվածներից մեկում հրեա օրենսգետները Հիսուսին փորձելու համար հարցնում են, թե ինչպես կարելի է ժառանգել հավիտենական կյանքը: Հետևելով հրեական ավանդությանն ու սովորույթներին` Հիսուսը հարցնողին հիշեցնում է Մովսեսի օրենքը: Ինչպե՞ս կարելի է առավելագույնս սեղմ ձևակերպել այդ Օրենքի էությունը: Օրենսգետը պատասխանում է. «Սիրիր քո Տեր Աստծուն քո ամբողջ սրտով, քո ամբողջ հոգով, քո ամբողջ զորությամբ և քո ամբողջ մտքով»  և «Սիրիր քո ընկերոջը քո անձի պես»: Հիսուսը նրա պատասխանը ճիշտ է համարում և ասում, որ եթե այդպես ապրի, կփրկվի:

Ինչ որ Աստված միացրեց, մարդը թող չբաժանի
27/10/2023

Ինչ որ Աստված միացրեց, մարդը թող չբաժանի

Այս արտահայտությունը վերցված է Մատթ. ԺԹ 6 համարից: Հիսուսը Գալիլեայի շրջանից գնում է Հրեաստանի սահմանները` Հորդանան գետի մյուս կողմը: Ինչպես միշտ, Նրա հետևից մեծ բազմություն էր գնում: Փարիսեցիները Հիսուսին փորձելու մտադրությամբ մոտենում են Նրան ու հարցնում. «Մեր Օրենքով մեկն իրավունք ունի՞ որևէ պատճառով արձակելու իր կնոջը»: Նրա փոքր-ինչ հանելուկային պատասխանն այսպիսին էր. «Սուրբ Գրքերում դուք չե՞ք կարդացել, թե Նա, Ով սկզբից ստեղծեց, արու և էգ արեց նրանց և ասաց. «Դրա համար տղամարդը պիտի թողնի հորն ու մորը և պիտի գնա իր կնոջ հետևից». և երկուսը մեկ մարմին պետք է լինեն: Ապա ուրեմն` ոչ թե երկու, այլ մեկ մարմին են: Արդ՝ ինչ որ Աստված միացրեց, մարդը թող չբաժանի»:

Մեծ սրբապղծություն
27/10/2023

Մեծ սրբապղծություն

Այս արտահայտությունը վերցված է Մատթեոսի Ավետարանի 24-րդ գլխից: Հիսուսը կանխատեսում է Երուսաղեմի Տաճարի լիակատար կործանումը: Հիսուսը զգուշացնում է Երուսաղեմի պաշարման մոտենալու մասին, որին պետք է նախորդի Տաճարի կործանումը: «Արդ՝ երբ տեսնեք սարսափելի սրբապղծությունը (որի մասին ասված է Դանիել մարգարեի միջոցով), որ հաստատված է սուրբ վայրում, այն ժամանակ ովքեր Հրեաստանում կլինեն, թող փախչեն լեռները, և ով տանիքի վրա կլինի, իր տնից բան վերցնելու համար թող ցած չիջնի»:

Քավության նոխազ
27/10/2023

Քավության նոխազ

Առօրյա կյանքում գործածվում է հետևյալ նշանակությամբ` մարդ, որի վրա բարդում են ուրիշի մեղքը, մարդ, որը պատասխանատվություն է կրում ուրիշի սխալների համար: Այս արտահայտությունը վերցված է Ղևտական գրքի 16-րդ գլխից, որն ամբողջ Ղևտական գրքի առանցքն է կազմում: Սուրբ Գիրքը մասնավոր մաքրման ծեսերից անցնում է Քավության օրվա համընդհանուր ծեսին: Նրանում գագաթնակետի են հասնում նախորդ գլուխներում զոհաբերության վերաբերյալ քահանաների պարտականությունների մասին տրված բոլոր ցուցմունքները, ինչպես նաև վկայություններն ու անմաքրության բուժումը:

Մանկության և տհասության մեղքեր
27/10/2023

Մանկության և տհասության մեղքեր

Առօրյա կյանքում այս արտահայտությունն օգտագործվում է հետևյալ նշանակությամբ` երիտասարդական սխալներ, մոլորություններ, որոնք դժվար է դատապարտել, քանի որ նրանք կատարվել են չմտածված, երիտասարդ հասակում: Այն վերցված է Դավթի 24-րդ սաղմոսից, որը տրտմության օրվա աղոթք է: Եբրայերեն բնագրում դա ոչ լրիվ ակրոստիքոս աղոթք է:

 

Հոբելյանական տարի
27/10/2023

Հոբելյանական տարի

Այս արտահայտությունը նշանակում է ինչ-որ իրադարձության կամ որևէ անձի կյանքի, գործունեության կամ հիմնարկի, քաղաքի տարեդարձ: Ավելի ստույգ` հոբելյանական տարի նշանակում է հիսունամյակ: Այս արտահայտությունը վերցված է Ղևտական գրքի 25-րդ գլխից (3-22), որտեղ Տերն ասում է Մովսեսին. «Հանգստյան տարուց սկսած` կհաշվես յոթ անգամ յոթ տարի, և յոթ անգամ յոթ տարին կլինի քառասունինը տարի: Հիսուներորդ տարվա յոթերորդ ամսի տասներորդ օրը շեփոր հնչեցնելով` կազդարարեք ձեր ամբողջ երկրին: Հիսուներորդ տարին թող ձեզ համար հոբելյանական տարի լինի»:

 

Կենդանի շունն ավելի լավ է, քան սատկած առյուծը
27/10/2023

Կենդանի շունն ավելի լավ է, քան սատկած առյուծը

Այս արտահայտությունն օգտագործվում է հետևյալ նշանակությամբ. ավելի լավ է ողջ-առողջ լինել շատերի մեջ աննկատ, քան լինել բոլորի ուշադրության կենտրոնում, բայց մահացած: Նաև ավելի լավ է փոքր, բայց իրական արդյունք ունենալ, քան վիթխարի հղացումներ, գաղափարներ, որոնք այդպես էլ մնալու են չիրագործված: Արտահայտությունը վերցված է Աստվածաշնչի «ժողովող» գրքից (Թ 4):

 

Ցասման ողկույզներ
27/10/2023

Ցասման ողկույզներ

Այս արտահայտությունը գործածվում է ժողովրդի հեղափոխական ուժերի բարձրացումը, ակտիվացումը ցուցադրելու համար: Ամերիկացի գրող, նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ջոն Ստայնբեկը 1939 թվականին գրած իր վեպն անվանել է «Ցասման ողկույզներ»: Հեղինակը վեպում գրում է, որ «մարդկանց հոգիներում լցվում և հասունանում են ցասման ողկույզները` ծանր ողկույզները, և այժմ քիչ է մնացել նրանց հասունացմանը»: Վեպի վերնագրի ծագումը սովորաբար կապում են Հովհաննեսի «Հայտնություն» գրքի 14-րդ գլխի 18-20 համարների հետ, ուր ասվում է. «Զոհասեղանից դուրս ելավ մի ուրիշ հրեշտակ, որ իշխանություն ուներ կրակի վրա. նա բարձր ձայնով աղաղակեց այն հրեշտակին, որ սրած գերանդի ուներ, ու ասաց. «Քաղիր ողկույզները երկրի այգուց, քանի որ խաղողը հասել է այգում»:

 

 

Գոգ և Մագոգ
27/10/2023

Գոգ և Մագոգ

Այս անուններն օգտագործվում են ինչ-որ սարսափելի, զարհուրելի բանի մասին խոսելիս: Օգտագործվում են նաև Աստծո պատվիրաններին հակառակող ուժերի, ինչպես նաև մեծազոր, ազդեցիկ, ուժեղ մարդու մասին խոսելիս: «Հայտնություն» գրքի 20-րդ գլխում Քրիստոսի հազարամյա թագավորությունը չափազանց հակիրճ է նկարագրված: Այդ հազար տարիների ընթացքում կյանքի պայմանների մասին ոչինչ չի ասվում, պարզապես խոսվում է նրանց մասին, ովքեր պետք է իշխեն այդ ժամանակ:

 

Սկզբից էր Բանը
27/10/2023

Սկզբից էր Բանը

Առօրյա կյանքում օգտագործվող այս արտահայտությունը վերցված է Հովհաննեսի Ավետարանից: Ի տարբերություն մյուս երեք Ավետարանների` այս Ավետարանը Հիսուս Քրիստոսի երկրային կյանքի պատմությամբ չի սկսվում: Ընթերցողը միանգամից ծանոթանում է Բանի, այսինքն` Խոսքի (հունարեն «Լոգոս») հետ, որը չի նույնացվում Հիսուսի հետ մինչև հիշյալ Ավետարանի նախաբանի ավարտը` Ա գլխի 18-րդ համարը: Չափազանց կարևոր է «բան» հասկացությունը դիտարկել որպես Հովհաննեսի Ավետարանն ըմբռնելու բանալի: «Բան»՝ խոսք, հասկացությունը լայնորեն կիրառվում էր հունական գրականության մեջ: Ստոիկներն այն օգտագործում էին նկարագրելու համար աստվածային բանականության սկզբունքը, որն ուղղորդում էր արարչագործության ընթացքը։

Եգիպտական խավար. եգիպտական պատիժ
27/10/2023

Եգիպտական խավար. եգիպտական պատիժ

«Եգիպտական խավար» արտահայտությունը կիրառվում է կատարյալ մթության, անտեսանելիության իմաստով, իսկ «եգիպտական պատիժ»-ը`դաժան, կործանարար աղետների, անտանելի, ծանր իրավիճակի, արհավիրքի իմաստով: «Ելք» գրքում նշանակալի տեղ է հատկացված այն նշաններին ու հրաշքներին, որոնք տեղի ունեցան Եգիպտոսում իսրայելացիների ելքի ժամանակ: Դրանք հաճախ անվանում են «Տասը հարվածներ» կամ «Տասը պատիժներ»:

 

Եգիպտական աշխատանք
27/10/2023

Եգիպտական աշխատանք

Այս արտահայտությունը գործածվում է ծանր, ստրկական, տաժանակիր աշխատանքի իմաստով: «Ելք» գրքի 1-ին գլխում կարդում ենք. «Եգիպտացիները զզվեցնում էին Իսրայելի որդիներին, բռնություն գործադրելով նեղում էին նրանց, տաժանակիր աշխատանքի էին լծում, նրանց կյանքը մաշում կավի, աղյուսաշինության ու դաշտային բոլոր գործերի մեջ`բռնությամբ ստիպելով նրանց, որ ծառայեն»: Աստծո ժողովրդի կապը Եգիպտոսի հետ սկսվել էր դեռ Աբրահամից, որը սովի տարիներին ապրել էր պանդխտության մեջ Եգիպտոսում:

Քար գցել
27/10/2023

Քար գցել

Նշանակում է քարկոծել, ցեխ շպրտել մեկի վրա, ինչ-որ մեկին մեղադրել, կշտամբել, պախարակել: Գործածվում է նաև այս արտահայտության «քարը նրա գլուխը» տարբերակը: Հովհաննես առաքյալն իր Ավետարանի ութերորդ գլխում պատմում է, որ Հիսուսն ամբողջ օրն ուսուցանում էր Տաճարում, իսկ երեկոյան գնում Ձիթենյաց լեռը` գիշերելու:

 

Արմագեդոն
27/10/2023

Արմագեդոն

Այս բառն օգտագործվում է վերջին ճակատամարտի նշանակությամբ: Հովհաննես առաքյալի «Հայտնություն» գրքի 16-րդ գլխում կարդում ենք. «Եվ տեսա, որ վիշապի բերանից, գազանի բերանից և սուտ մարգարեի բերանից ելնում էին գորտերի նման երեք անմաքուր ոգիներ: Դրանք դիվական ոգիներ էին, որոնք հրաշքներ էին գործում և գնում էին աշխարհի բոլոր թագավորների մոտ` պատերազմի հավաքելու նրանց ամենակալ Տիրոջ մեծ օրվա համար: Որովհետև Տերն այսպես ասաց. «Ահա գալիս եմ գողի նման: Երանի՜ նրանց, ովքեր արթուն են մնում և պահում են իրենց զգեստները, որպեսզի մերկ չշրջեն, և իրենց ամոթույքը չերևա»: Ապա ոգիները թագավորներին հավաքեցին մի տեղ, որ եբրայերեն կոչվում է Արմագեդոն»:

 

Սրբությունների սրբություն
27/10/2023

Սրբությունների սրբություն

Առօրյա կյանքում այս արտահայտությունն օգտագործվում է թանկագին, սրբազան, անհասանելի մի բան նշելու համար, ինչպես նաև հատուկ խնամվող, անհասանելի զետեղարան իմաստով: