Գրական ընտրանի

Գրական ընտրանի

Հաղորդաշարը անդրադառնում է 20-րդ դարի մեծանուն գրողներին եւ նրանց առավել հայտնի գործերին, ժամանակակից հայ գրողների անցած ուղուն եւ նրանց գրական վաստակին:

  • Հեղինակ` Անի Փաշայան
Թոմաս Ման
18/10/2023

Թոմաս Ման

Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի գրող, վիպագիր, էսսեիստ, գրաքննադատ, նոբելյան մրցանակակիր Թոմաս Մանին և հատկապես նրա «Կախարդական լեռը» վեպին: Այս վեպն առանձնանում է փիլիսոփայական խոր վերլուծությամբ: «Բուդենբրոկներ»›, «Դոկտոր Ֆաուստուս», «Հովսեփը և նրա եղբայրները» վեպերի հեղինակին խորապես հետաքրքրել են ժողովրդի ազգային ցավն ու ճակատագիրը, մարդկությանը սպառնացող բոլոր վտանգները, նրա սեփական ժամանակը:

 

Ռաբինդրանաթ Թագոր
11/10/2023

Ռաբինդրանաթ Թագոր

Հաղորդումը նվիրված է հնդիկ գրող, բանաստեղծ և հասարակական գործիչ, արվեստաբան, նկարիչ, երգահան, դրամատուրգ, նոբելյան մրցանակակիր Ռաբինդրանաթ Թագորին, ով առաջինը հասկացավ Հնդկաստանում, որ արվեստը պիտի սերտորեն կապված լինի ժողովրդի հետ: Բացահայտելով հնդկական ազգային բնավորության կարևորագույն գծերը և ուշադրությունը սևեռելով համազգային խնդիրներին՝ Թագորը ձգտեց բարձրացնել հասարակ մարդուն, ներշնչել ընթերցողին՝ հարգանք և սեր տածելու ժողովրդի հանդեպ, ինչի համար նա ուղիներ փնտրեց իր ստեղծագործություններում, սովորեց ժողովրդական երգեր, պարեր, այսպիսով՝ հմտորեն օգտագործեց ժողովրդական քանքարը:

 

Թեոդոր Դրայզեր
04/10/2023

Թեոդոր Դրայզեր

Հաղորդումը նվիրված է ամերիկյան գրականության խոշոր ներկայացուցիչ Թեոդոր Դրայզերին, ով շարունակեց Մարկ Տվենի, Ֆրենկ Նորիսսի, Հենրի Ֆուլլերի գրական ավանդույթները: Նա մեծ համարձակությամբ և առանց խնայելու էր խոսում Միացյալ Նահանգների մասին ստեղծված կեղծ առասպելի դեմ: Նրան մեծ համբավ են բերել հատկապես նրա ամենահայտնի վեպը՝ «Ամերիկյան ողբերգությունը»,  «Հանճարը»՝ արվեստագետի և արվեստների ճակատագրի մասին նրա հայտնի վեպը, որի հերոսը վաճառում է իր տաղանդը, ինչպես և «Ցանկության եռերգությունը», որի գլխավոր հերոսն ամենից կարևորը համարում է իր ցանկությունների օրենքը:

 

Էռնեստ Հեմինգուեյ
27/09/2023

Էռնեստ Հեմինգուեյ

Հաղորդումը նվիրված է վիպագիր, նոբելյան մրցանակակիր Էռնեստ Հեմինգուեյին և նրա նշանավոր «Ծերունին և ծովը» վիպակին, որ լույս տեսավ 1952-ին: Վեպ մարդու, կյանքի պայքարի, պարտության և հաղթանակի մասին, վեպ, որն ազդեց աշխարհի լավագույն գրականությունների վրա։

 

Ալբեր Քամյու
20/09/2023

Ալբեր Քամյու

Հաղորդումը նվիրված է արձակագիր, դրամատուրգ, էսսեիստ, փիլիսոփա-էքզիստենցիալիստ, նոբելյան մրցանակակիր Ալբեր Քամյուին, ում գրական ճանաչում բերեցին հատկապես «Ժանտախտը» և «Օտարը» վեպերը, որոնցում պատկերեց աբսուրդի իրականությունը՝ արժևորելով մարդուն՝ նրա ճակատագրով, աններդաշնակությամբ, հուզումներով և ողբերգականությամբ: Նրա գրական ժառանգության մեջ կարևոր տեղ ունի «Սիզիփոսի առասպելը» էսսեն, որ փիլիսոփայական խոր վերլուծությունների և ընդհանրացումների համադրումով նոր խոսք է 20-րդ դարի արձակում:

 

Դեյվիդ Հերբերտ Լոուրենս
13/09/2023

Դեյվիդ Հերբերտ Լոուրենս

Հաղորդումը նվիրված է անգլիական գրականության մեջ հատկապես նորարարությամբ աչքի ընկած վիպագիր, նովելիստ, էսսեիստ Դեյվիդ Հերբերտ Լոուրենսին։ Նրա ամենամեծ ցանկությունը մարդուն ազատ և բնական տեսնելն էր: ‹‹Որդիներ և սիրեցյալներ››, «Սիրահարված կանայք», «Ծիածան» վեպերը մեծ ճանաչում բերեցին գրողին: Բայց հատկապես մեծ հաջողություն ունեցավ Լոուրենսի վերջին վեպը՝ «Լեդի Չաթերլիի սիրեցյալը»։

 

Թոմաս Էլիոթ
06/09/2023

Թոմաս Էլիոթ

Հաղորդումը նվիրված է անգլիական մոդեռնիզմի վառ ներկայացուցիչ, նորարար- բանաստեղծ, արվեստի տեսաբան, մշակույթի պատմաբան, դրամատուրգ և գրաքննադատ, Նոբելյան մրցանակակիր Թոմաս Էլիոթին, ով 20-րդ դարի բավական կնճռոտ մի ժամանակահատվածում ստեղծեց արժեքավոր շատ ստեղծագործություններ` «Սնամեջ մարդիկ», «Մեռյալ երկիրը», որ մեծ ճանաչում բերեցին գրողին, ինչպես նաև «Չորս կվարտետ» թատերական պիեսը, «Մոխրոց չորեքշաբթին», «Փրուֆրոք և այլ դիտմունքներ» շարքը:

 

Ուիլյամ Ֆոլքներ
30/08/2023

Ուիլյամ Ֆոլքներ

Հաղորդումը նվիրված է ամերիկյան խոշորագույն արձակագիր, Նոբելյան մրցանակակիր Ուիլյամ Ֆոլքներին, հատկապես նրա «Շառաչ և ցասում» վեպին՝ գրված 1929 թվականին: Սա գրողի ամենասիրելի վեպն է, որը նա անվանել է «իմ ամենափայլուն պարտությունը»: Քոմփսոնների ընտանիքի անկմամբ՝ մեծ գրողն արտայայտել է խոր կարեկցանք մարդկային ցավի և ողբերգության հանդեպ:

 

Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա
23/08/2023

Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկա

Հաղորդումը նվիրուած է իսպանացի գրող, բանաստեղծ, դրամատուրգ Ֆեդերիկո Գարսիա Լորկային, ով իր չափազանց կարճ կյանքի ընթացքում ստեղծեց գրական մնայուն արժեքներ: Յատկապես «Գնչուական ռոմանսներ» շարքով նա զարգացրեց իսպանական պոեզիայի ազգային ակունքները, իսկ դրամատուրգիական նորարարություւններով խթանեց իսպանական ազգային թատրոնի զարգացումը:

 

Ջեյմս Ջոյս
16/08/2023

Ջեյմս Ջոյս

Հաղորդումը նվիրված է անգլիացի գրող Ջեյմս Ջոյսի գրական գործունեությանը և հատկապես նրա նշանավոր «Ուլիսես» վեպին, որ համաշխարհային ճանաչում բերեց մեծ գրողին:

 

Հերման Հեսսե
09/08/2023

Հերման Հեսսե

Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի նշանավոր գրող Հերման Հեսսեի գրական գործունեությանը և հատկապես մեծ ճանաչման արժանացած «Տափաստանի գայլը» վեպին:

 

Զրույց Մարգարիտա Վարդանյանի հետ
30/07/2023

Զրույց Մարգարիտա Վարդանյանի հետ

Ինչ է մտածում դեղագետը բանաստեղծության մասին և ինչպես է վերաբերվում գրականությանը և արվեստին: Նրա «Մի բուռ աստղային փոշի» ժողովածուն ներկայացնում է այսօրվա իրականությունը և կին-արվեստագետին: Արդի պոեզիայում հատկապես առանձնացնում է Ավագ Եփրեմյանին, Էդուարդ Հարենցին…

 

Արթուր Միլլեր
30/07/2023

Արթուր Միլլեր

Ամերիկացի նշանավոր դրամատուրգ և արձակագիր Արթուր Միլլերն իր պիեսների միջոցով ցույց տվեց ժամանակակից մարդու` անհատի ողբերգության ակունքները՝ հասնելով մեծ ընդհանրացումների և այդպիսով վերաստեղծելով մարդու հավատն ապագայի հանդեպ:

 

Զրույց Հասմիկ Պապյանի հետ
30/07/2023

Զրույց Հասմիկ Պապյանի հետ

Մեծ երգչուհին հատուկ վերաբերմունք ունի գրական տեքստի, գրականության նկատմամբ: Կաֆկային գերմաներենով ընթերցելը մեծ բավականություն է պատճառել: Երգչուհու սեղանին են միշտ Հրանտ Մաթևոսյանի գրքերը: Հարազատ են նաև արդի հայ գրողները՝ Ալիս Հովհաննիսյան, Հովհաննես Երանյան…

 

Ալեն Ռոբ-Գրիե
30/07/2023

Ալեն Ռոբ-Գրիե

Ֆրանսիացի գրող, սցենարիստ և կինոռեժիսոր, «նոր վեպի» տեսաբան, Ֆրանսիական ակադեմիայի անդամ Ալեն Ռոբ-Գրիեի վեպերը շատերին զարմացնում էին, շատերն էլ չէին ընդունում նրան: Այդ իսկ պատճառով մշտապես բուռն վեճեր էին առաջանում նրա ստեղծագործությունների շուրջ…

 

Զրույց Աշոտ Հովսեփյանի հետ
30/07/2023

Զրույց Աշոտ Հովսեփյանի հետ

Արձակագիր, հրապարակախոս Աշոտ Հովսեփյանի «Հերվան ձյունի փնտրտուք» ժողովածուն ամբողջովին արտացոլում է ժամանակը, Հայաստանի համար ծանր 1990-ականները, որոնք խոր հետք թողեցին երկրի կյանքում: Գրողը կանխատեսել է նաև այսօրվա հայկական իրականության արատները, գրականություն բերել հետաքրքիր կերպարների մի ամբողջ պատկերասրահ…

 

1920-30-ԱԿԱՆՆԵՐԻ ԲՐԱԶԻԼԱԿԱՆ ԱՐՁԱԿԸ
30/07/2023

1920-30-ԱԿԱՆՆԵՐԻ ԲՐԱԶԻԼԱԿԱՆ ԱՐՁԱԿԸ

20-րդ դարի 20-30-ականների ընթացքում ստեղծված գրականությունը հիմք դրեց արդի բրազիլական վիպագրության վերելքին, որին նպաստեցին Լինս դու Ռեգուն, Կեյրուսը, Ռամուսը, Ամադուն և այլք: Նրանք իրատեսորեն պատկերեցին աշխատավորների կյանքը, նյութական և ֆիզիկական զրկանքները, պլանտացիաներում տիրող մթնոլորտը և շահագործվողների ընդվզումները…  

 

ՀԱՅՆՐԻԽ ԲՅՈԼ
30/07/2023

ՀԱՅՆՐԻԽ ԲՅՈԼ

Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի արձակագիր, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Հայնրիխ Բյոլին, որի վեպերը հարստացրին գերմանալեզու գրականությունը նոր հերոսներով և գաղափարներով: Ամենանշանավոր վեպը՝ «Խմբանկար տիկնոջ հետ», մեծ ճանաչում բերեց գրողին իր արտասովորությամբ…

 

ՇԱՌԼ ԱԶՆԱՎՈՒՐ
30/07/2023

ՇԱՌԼ ԱԶՆԱՎՈՒՐ

Հաղորդումը նվիրված է բանաստեղծ, գրող Շառլ Ազնավուրին, որի «Ազնավուրը Ազնավուրի մասին» գիրքն այսօր էլ կարդացվում է մեծ հետաքրքրությամբ:

 

ԶՐՈՒՅՑ ՆԱՐԻՆԵ ԱՎԱԳՅԱՆԻ ՀԵՏ
30/07/2023

ԶՐՈՒՅՑ ՆԱՐԻՆԵ ԱՎԱԳՅԱՆԻ ՀԵՏ

Ո՞րն է գաղտնիքն այն գրողի, որի ստեղծագործությունն ընթերցողների մեծ թիվ ունի: Նրա ժողովածուները սիրով են բացում թե՛ մեծերը և թե՛ փոքրերը: Եվ ինչպե՛ս են ծնվում տողերը, որոնք գրվելուց հետո ինչ-որ տեղ այլևս հեղինակինը չեն…