Հոգևոր զրույցներ
Կյանքի կոչում և նպատակ: Ներանձնական փնտրումներ և հոգևոր ճանապարհի ընտրություն: Դավանական մաքրություն, ուղղափառ գիտակցություն, սեփական ավանդության ճանաչողություն: Ինչ պատասխաններ է տալիս Եկեղեցին մեզ հուզող խնդիրներին: Ինչպիսին է հոգևորի և նյութականի փոխհարաբերությունը մարդու կյանքում: Կարելի՞ է այս կյանքում հասնել կատարելության: Ինչպես իրագործել քրիստոնեական պատվիրանները: Ինչպես վերաբերվել աղանդավորական շարժումներին: Ինչպես զերծ պահենք մեզ և մեր երեխաներին հոգևոր շեղումներից: Այս և այլ կարևոր հարցերի պատասխանները` «Հոգևոր զրույցներ» հաղորդաշարի քննարկումներում:
Նայի՛ր քեզ
Սբ Բարսեղ Կեսարացու «Նայի՛ր քեզ» ճառը։ Ներհայեցողության և հոգևոր տեսողության անհրաժեշտությունը մեր կյանքում։ «Նայի՛ր քեզ, այսինքն՝ ոչ թե այն ամենին, ինչ ունես կամ ինչը քո շուրջն է, այլ միայն ու միայն քե՛զ նայիր»: «Քննի՛ր քեզ. ո՞վ ես դու: Ճանաչի՛ր քո բնությունը»։ «Նայի՛ր քեզ, որպեսզի տեսնես Աստծուն»։
- Խոսնակ՝ Տ. Միքայել վրդ․ Գևորգյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Վանականություն
Իրեն աղոթքի և առանձնության նվիրելու միջոցով Աստծո հետ միավորման մարդկային ձգտումը։ Անապատականության ծագումը քրիստոնյա աշխարհում։ Վանական միաբանությունների ձևավորումը։ Արդի վանականության և ճգնավորության օրինակներ։ Վանականության վերացումը խորհրդային շրջանում և Հայաստանում վերականգնման ուղիները։
- Խոսնակ՝ Մարիաննա Ապրեսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Զրույց հայր Միքայելի հետ
Ինչով է հոգևոր զրույցը տարբերվում առօրեական զրույցից։ Հոգևոր զրույցի՝ կյանքեր հեղափոխելու կարողությունը։ Ինչ է փոխանցում հոգևորականը զրույցի ընթացքում։ Քարոզի և հոգևոր զրույցի տարբերությունը։ Եկեղեցու հայրերի վարքի, խրատների ու աստվածաբանության մեջբերումը հոգևոր զրույցի ընթացքում։ Հոգևոր զրույցի պատգամն ու եզրակացությունը։
- Խոսնակ՝ Տ. Միքայել վրդ․ Գևորգյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Աչք աչքի դիմաց
Հատուցողական օրենքը տարբեր կրոններում ու մշակույթներում։ Հինկտակարանյան օրենքի նոր մեկնաբանությունը Հիսուսի կողմից Լեռան քարոզում։ Սեր և ներում հակառակության փոխարեն։ «Սիրե՛ք ձեր թշնամիներին, օրհնե՛ք ձեզ անիծողներին, բարությո՛ւն արեք ձեզ ատողներին և աղոթե՛ք նրանց համար, որ չարչարում են ձեզ և հալածում» (Մատթ. Ե 44)։
- Խոսնակ՝ Տ. Առնակ քհն․ Հարությունյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Որտեղից ենք եկել և ուր ենք գնում
Ո՞րն է մարդու գոյության պատճառը։ Մարդու աստվածանմանությունն իբրև վստահության և հույսի աղբյուր։ Արդյոք մարդու գոյությունը նպատակ ունի՞, թե՞ նպատակ չկա։ «Գիտեմ, թե որտեղից եկա և ուր եմ գնում» (Հովհ. Ը 14)։ Հոգու անմահության խնդիրը։ Մեր երկրային ընթացքի նպատակի մասին մշտապես հիշելու անհրաժեշտությունը։
- Խոսնակ՝ Տ. Առնակ քհն․ Հարությունյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Կիրակնօրյա ուսուցում
Ուսուցում եկեղեցու հարկի ներքո։ Կիրակնօրյա դպրոցների դասընթացն ու դասավանդման նյութերը։ Հոգևորականների և աշխարհիկ ուսուցիչների դերերի բաշխումը։ Կիրակնօրյա ուսուցմանն անհրաժեշտ մանկավարժական և հոգևոր գիտելիքներն ու ձիրքերը։ Երեխաների ու նրանց ընտանիքների ներգրավումը եկեղեցական կյանքում։
- Խոսնակ՝ Քրիստինե Ղազարյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Սուրբ մասունքներ
Մասունքի քրիստոնեական ընկալումը։ Հարգա՞նք մասունքների հանդեպ, թե՞ պաշտամունք, Հայ Եկեղեցու դիրքորոշումը։ Մասունքների հրաշագործ զորությունը և հեղինակությունը. փաստեր և հորինվածքներ։ Սրբադասման և մասունքների ամփոփման կարգը։ Մասունքների տեսակներն ու դրանց ծիսական նշանակությունը։ Նոր ժամանակների մարդու վերաբերմունքը մասունքների հանդեպ։
- Խոսնակ՝ Մարիաննա Ապրեսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Ծնողական դաստիարակություն
Ծնողներն իբրև երկնավոր Հոր պարգև։ Ծնողներին հնազանդության աստվածաշնչյան պատվիրանները։ Քրիստոսի հնազանդությունը Հայր Աստծո կամքին և Իր երկրավոր ծնողներին։ Ծնողներն ու կնքահայրն իբրև հոգևոր-բարոյական դաստիարակության պատասխանատուներ։ Երիտասարդի ազատության հարգումը։
- Խոսնակ՝ Տ. Գրիգոր քհն․ Հովհաննիսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Կարգ խոստովանության
«Խոստովանե՛ք միմյանց ձեր մեղքերը» (Հակ. Ե 16)։ Քահանայի՝ մեղքերն արձակելու իշխանությունը։ Ընդհանրական և անհատական խոստովանություն։ Մեղքը խոստովանելու հոգեբանական դժվարությունն ու դատապարտության վախը։ Խոստովանահոր ընտրության խնդիրը։ Սահմանված ապաշխարություն և հոգևոր խրատներ։
- Խոսնակ՝ Տ. Գրիգոր քհն․ Հովհաննիսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Դավանանք
Ինչին ենք հավատում և ինչպես ենք խոստովանում մեր քրիստոնեական հավատը։ Հայ Եկեղեցու դավանանքի հիմնասյուները։ Հավատո հանգանակ։ Դավանանքի տարբերությունը կրոնական մոլեռանդությունից և դոգմատիզմից։ Դավանանքի ուսուցումը Եկեղեցում։ Պարզ հավատ և աստվածաբանական գիտելիք։
- Խոսնակ՝ Տ. Առնակ քհն․ Հարությունյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Գիրք գրոց
Սուրբ Գրքի աստվածային ներշնչումն ու մարդկային գործոնը։ Աստվածաշունչ մատյանի ժանրային բազմազանությունն ու գրական առանձնահատկությունները։ Սուրբ Գրքի համակարգված և հարատև ընթերցումը։ Աստվածաշունչն իբրև կյանքի ուղեցույց։ Հին Կտակարանի աննվազ կարևորությունը։ Աստվածաշնչի ընթերցանության ժամանակ ծագող հարցերը։ Սուրբ Գրքի մեկնություն։
- Խոսնակ՝ Տ. Առնակ քհն․ Հարությունյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Խնդրեցե՛ք, և Աստծուց կտրվի ձեզ
«Խնդրեցե՛ք, և Աստծուց կտրվի ձեզ, փնտրեցե՛ք, և կգտնեք, բախեցե՛ք, և կբացվի ձեզ համար» (Ղուկ. ԺԱ 9)։ Ինչ ենք մենք հաճախ խնդրում Տիրոջից, և ինչպիսին կարող են լինել մեր խնդրանքների արձագանքները։ Աղոթքներում հնչող խնդրվածքները։ Հավատի շնորհիվ ելք ամեն մի դժվարին իրադրությունից։ «Նախ փնտրեցե՛ք Աստծո արքայությունը և Նրա արդարությունը» (Մատթ. Զ 33)։
- Խոսնակ՝ Տ. Գրիգոր քհն․ Հովհաննիսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Սրբոց Թարգմանչաց տոն
Սուրբ Թարգմանիչների տեղը Հայ Եկեղեցու տոնացույցում։ Սուրբ Թարգմանիչ վարդապետների ցանկի ընտրությունը։ Թարգմանությունն իբրև Սբ Հոգու շնորհ։ «Ճանաչել իմաստությունն ու խրատը, իմանալ հանճարի խոսքերը» (Առակ. Ա 2)։ Սուրբ Թարգմանիչների ժառանգությունն իբրև ազգային ինքնության և արժեքների խորհրդանիշ։
- Խոսնակ՝ Տ. Մեսրոպ քհն․ Արամյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Օգնություն մերձավորին
Նյութական, հոգևոր և հոգեբանական աջակցություն։ Եկեղեցու դերը սոցիալական ծառայության և հավասարության հաստատման գործում։ «Երանի նրան, ով մտածում է աղքատի ու տնանկի մասին. փորձանքի օրը Տերը կփրկի նրան» (Սեղմ. Խ 2)։ «Պիտի սիրես քո ընկերոջը, ինչպես քո անձը» (Ղուկ. Ժ 27), Բարի սամարացու առակը, հոգևոր և մարմնավոր ցավերի ամոքում, հիվանդախնամություն։
- Խոսնակ՝ Տ. Գրիգոր քհն․ Հովհաննիսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Տիրոջ ժողովրդի ուղին
Ինչ է նշանակում Տիրոջ ընտրյալ ազգ լինել։ Աստծո անսահման սերն Իր ժողովրդի հանդեպ և հավատարմությունն Իր ուխտին։ Ժողովրդի պարբերական ուրացումն ու դարձը Տիրոջը։ Աստծո ներկայությունն Իր ժողովրդի կողքին նեղության շրջանում։ Տիրոջ ժողովրդի խաչի ճանապարհը և աստվածարդարացման խնդիրը։
- Խոսնակ՝ Տ. Մեսրոպ քհն․ Արամյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Սուտ և ստախոսություն
«Սուտ վկայություն մի՛ տուր» (Ելք Ի 16). ստախոսության և դրա դրսևորումների արգելքը: Ստի մուտքն աշխարհ. քաղցր սուտ, ճերմակ սուտ, ճշմարտանման սուտ։ «Ճշմարտությունը կազատի ձեզ» (Հովհ. Ը 32): «Եթե մեկը խոսքով չի մեղանչում, ուրեմն կատարյալ մարդ է, ունակ սանձահարելու իր ողջ մարմինը» (Հակ. Գ 2): «Քո խոսքերով է, որ պիտի արդարանաս, և քո խոսքերով է, որ պիտի դատապարտվես» (Մատթ. ԺԲ 37)։
- Խոսնակ՝ Տ. Գրիգոր քհն․ Հովհաննիսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Հպարտություն
Հպարտությունն իբրև մահացու մեղք և դրանից ծագող մեղքերը։ Հպարտության ի հայտ գալու պատճառները։ Կա՞ արդյոք հպարտության անվնաս չափաբաժին։ «Տերը հակառակ է ամբարտավաններին, Նա շնորհ է տալիս խոնարհներին» (Առակ. Գ 34): Սերն իբրև հպարտության բալասան։ «Սովորե´ք Ինձանից, որովհետև հեզ եմ ու սրտով խոնարհ» (Մատթ. ԺԱ 29):
- Խոսնակ՝ Տ. Գրիգոր քհն․ Հովհաննիսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Սրբախոսական գրականություն
Սրբախոսական ժանրի ձևավորումը։ Վարք և վկայաբանություն։ Վկայաբանություններում կրկնվող պատումներն ու կերպարները։ Հայ Եկեղեցու սրբախոսական ժողովածուները։ Հայոց նոր վկաներ։ Սրբախոսական գրականության ազդեցությունը մեր հոգևոր կյանքի և աշխարհայացքի վրա։ Կորյուն, «Վարք Մաշտոցի»։
- Խոսնակ՝ Մարիաննա Ապրեսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան
Բարի և չար
Բարի Արարիչ, բարի արարչագործություն, որտեղի՞ց ուրեմն չարը։ Չարի և բարու միջև ընկած աստիճանները, կա՞ արդյոք բացարձակ չարիք։ Չարի և մեղքի սահմանումը։ Չարն իբրև ազատ կամքի սխալ գործածման և սեփական էությանը հակառակ գործելու արդյունք։ Ինչու է Աստված հանդուրժում չարը։ Արդյոք չարը վերացվելո՞ւ է աշխարհից։
- Խոսնակ՝ Տ. Գրիգոր քհն․ Հովհաննիսյան
- Վարող՝ Վարդան սրկ․ Ասլանյան