Գրական ընտրանի

Գրական ընտրանի

Հաղորդաշարը անդրադառնում է 20-րդ դարի մեծանուն գրողներին եւ նրանց առավել հայտնի գործերին, ժամանակակից հայ գրողների անցած ուղուն եւ նրանց գրական վաստակին:

  • Հեղինակ` Անի Փաշայան
Զրույց Բենիկ Ստեփանյանի հետ
04/12/2024

Զրույց Բենիկ Ստեփանյանի հետ

Երիտասարդ բանաստեղծը խոսում է գրի, կրթության, գրականության դասագրքերի և այլ իրողությունների շուրջ…

 

Գրական ընտրանի
20-րդ դարասկզբի շվեդական գրականություն
27/11/2024

20-րդ դարասկզբի շվեդական գրականություն

20-րդ դարի քսանականներին շվեդական գրականության մեջ ակնառու է արվեստի և իրականության մերձեցումը: Վիթխարի նշանակություն ունեցավ Անրի Բարբյուսի ղեկավարած «Կլարտե» գրական ամսագրի ազդեցությունը, և գրականության մեջ ի հայտ եկան մոդեռնիստական տրամադրություններ…

 

Գրական ընտրանի
Զրույց Սիրանույշ Գալստյանի հետ
20/11/2024

Զրույց Սիրանույշ Գալստյանի հետ

Կինո և գրականություն. որքան մոտ են, այնքան էլ՝ հեռու: Տարածության և ժամանակի, լույսի և գույնի մասին պատմում են ամենայն մանրամասնությամբ, բայց և հաճախ են փոխում իրենց լեզուները՝ ստեղծելով առեղծվածային և նոր աշխարհ…

 

Գրական ընտրանի
20-րդ դարի առաջին կեսի Կուբայի գրականությունը
13/11/2024

20-րդ դարի առաջին կեսի Կուբայի գրականությունը

Հաղորդումն անդրադարձ է 20-րդ դարի առաջին կեսի Կուբայի գրականությանը: Արձակագիրների մեջ առանձնացան Կառլոս Լյովեյրան, Ալֆոնսո Էռնանդես Կատան, Ալեխո Կարպենտիերը: Բանաստեղծական ժողովածուները և շարքերն աչքի էին ընկնում ազատության ձգտմամբ, ժողովրդական ստեղծագործության ազդեցությամբ: 20-ականների վերջին հանդես եկավ Նիկոլաս Գիլյենը: Նրա «Սոնի մոտիվներով» բանաստեղծական շարքը հագեցած է ժողովրդական երգի և պարի ռիթմերով:

 

Գրական ընտրանի
Անրի Բարբյուս
06/11/2024

Անրի Բարբյուս

Ֆրանսիացի գրող, լրագրող և հեղափոխական Անրի Բարբյուսին գրական հռչակ բերեց «Կրակը» վեպը, որը նվիրված է զանգվածային գիտակցության հեղափոխականացմանը…

 

Գրական ընտրանի
Անտոնիո Մաչադո
30/10/2024

Անտոնիո Մաչադո

Անտոնիո Մաչադոյին ընդունված է անվանել «98-ի սերնդի» ներկայացուցիչ, որի բանաստեղծական առաջին՝ «Անձկություն» ժողովածուի ծնունդը համընկավ իսպանացի նշանավոր բանաստեղծ Խուան Ռամոն Հիմենեսի «Տխուր մեղեդիներ» ժողովածուի լույս տեսնելու հետ: Մաչադոյի բանաստեղծական աշխարհը խիստ ինքնատիպ է: Անձնական խոր ապրումներին, կասկածանքներին հավասար հնչում են բազմաթիվ հարցեր, որոնք արտահայտում են նրա տագնապները ներկայի և ապագայի համար: Անմասն չեն նաև հայրենի բնաշխարհն ու մեղեդային արտահայտչաձևերը:

 

Գրական ընտրանի
Գերտրուդ Սթայն
23/10/2024

Գերտրուդ Սթայն

Ամերիկացի գրող՝ արձակագիր, բանաստեղծ, դրամատուրգ Գերտրուդ Սթայնը կարողացավ նոր ընթացքի մեջ դնել գրական տեքստը, նոր պատկերով ներկայացնել իրականությունը, ստեղծել դիմանկարի հետաքրքիր վրձնումներ՝ այսպիսով ևս մեկ էջ բացելով հսկայածավալ համաշխարհային գրականության մեջ:

 

Գրական ընտրանի
Զրույց Ազատ Եղիազարյանի հետ
16/10/2024

Զրույց Ազատ Եղիազարյանի հետ

Բավականին խայտաբղետ պատկեր ունի ժամանակակից հայ գրականությունը: Գրվում են ամենատարբեր որակների գրական երկեր, և ընթերցողն էլ պիտի տաղանդավոր լինի, որ ընտրություն անի: Ինչով է առանձնանում արդի գրականությունը, ինչպես կարելի է հասնել ընթերցողի սրտին…

 

Գրական ընտրանի
Լեհական գրականություն
09/10/2024

Լեհական գրականություն

20-րդ դարի 20-ականներին լեհական գրականությունը զգալի փոփոխություններ կրեց: Նորարար սկսեցին համարվել ֆուտուրիստները, որոնք հանդես էին գալիս քերականական, ուղղագրական կանոնների դեմ: Գործում էր ‹‹Սկամանդր›› գրական խմբակը: Լավագույն բանաստեղծներ էին համարվում Վլադիսլավ Բրոնևսկին, Յուլիան Տուվիմը, իսկ արձակագիրներ՝ Լեոն Կրուչկովսկին, Մարիա Դոմբրովսկան, Վիտոլդ Գոմբրովիչը…

 

Գրական ընտրանի
Էրիխ Մարիա Ռեմարկ
02/10/2024

Էրիխ Մարիա Ռեմարկ

Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի նշանավոր վիպագիր Էրիխ Մարիա Ռեմարկին: Արտասովոր ճակատագիր բաժին հասավ այս գրողին: 17 տարեկան պատանին, որը նոր էր ավարտել գիմնազիան, ռազմաճակատ մեկնեց և վիրավորվեց հինգ անգամ: Պատերազմից հետո նա ուսուցչություն էր անում գավառում, հետո տեղափոխվեց Բեռլին: Ռեմարկը վերցրեց մոր անվան երկրորդ բաղադրիչը՝ Մարիա, երբ կորցրեց նրան: Կարիքները հոգալու համար պատրաստ էր ցանկացած աշխատանքի: Ուսուցիչ, մրցարշավորդ, առևտրի բնագավառի ծառայող, խմբագիր, լրագրող. մասնագիտություններ, որոնք իրենց արտացոլումը գտան նրա հերոսների կերպարներում:

 

Գրական ընտրանի
Զրույց Կարինե Ռաֆայելյանի հետ
25/09/2024

Զրույց Կարինե Ռաֆայելյանի հետ

Այսօր տպագրվում են բազմաթիվ գրքեր, որոնք վաճառվում են, նվիրվում: Սակայն նրանցից շատ քչերն են արժանանում ընթերցված լինելու երջանկությանը: Ո՞րն է գաղտնիքը… Այս և նման այլ հարցերի պատասխանում է գրող, մշակութային լրագրող և գրականագետ Կարինե Ռաֆայելյանը:

 

Գրական ընտրանի
Խուլիո Կորտասար
18/09/2024

Խուլիո Կորտասար

Արգենտինացի արձակագիր, դրամատուրգ, թարգմանիչ և բանաստեղծ Խուլիո Կորտասարը սիրված է իր հայրենիքում, բայց նրան այսօր թարգմանում և ընթերցում են ամբողջ աշխարհում: Պատճառը նրա գրականության մեջ թևածող ազատության տենչն է, որին նվիրել է բազմաթիվ ստեղծագործություններ: Կիրառելով ֆանտաստիկայի տարրը՝ նա ավելի հետաքրքիր է դարձրել վիպական իրականությունը…

 

Գրական ընտրանի
Ռայներ Մարիա Ռիլկե
11/09/2024

Ռայներ Մարիա Ռիլկե

Ավստրիացի գրող Ռայներ Մարիա Ռիլկեն մեծ ազդեցություն է թողել համաշխարհային գրականության վրա: Նրա բանաստեղծական շարքերը, նամականին, հոդվածները ուսումնասիրության հարուստ նյութ են գրականագետների և արվեստի պատմաբանների համար: Աշխարհի ամենամեծ քնարերգուի գրքերը շարունակում են վերահրատարակվել ոչ միայն գրողի հայրենիքում, այլև նրա սահմաններից դուրս:  

 

Գրական ընտրանի
Ռաֆայել Ալբերտի
28/08/2024

Ռաֆայել Ալբերտի

Հաղորդումը նվիրված է իսպանացի նշանավոր բանաստեղծ և դրամատուրգ Ռաֆայել Ալբերտիին, որն այսպես է հիշում իր գրական մուտքը. «Մենք պոեզիա մտանք ծանր և անհանգիստ ժամանակներում:  Եվ պիտի նոր աշխարհ հայտնաբերեինք, որպեսզի այնտեղ գտնեինք այն իրականությունը, որը մեզ ոչինչ չէր հուշելու…»:

 

Գրական ընտրանի
Դանիական գրականությունը 20-րդ դարի առաջին կեսին
21/08/2024

Դանիական գրականությունը 20-րդ դարի առաջին կեսին

Դանիական գրականությունը 20-րդ դարի առաջին կեսին ներկայանում է բազմաշերտ, բազմատարր և հետաքրքիր: Հանդես են գալիս մեծ թվով տաղանդավոր գրողներ, ովքեր իրենց ստեղծագործություններով պատկերում են ազատասեր ժողովուրդների ճակատագիրը…

 

Գրական ընտրանի
Ինչ է գրականությունը այսօրվա երիտասարդի համար
14/08/2024

Ինչ է գրականությունը այսօրվա երիտասարդի համար

Ինչ է գրականությունը այսօրվա երիտասարդի համար, ինչ է նա կարդում այսօր…
Զրույց Հայ-ռուսական համալսարանի մագիստրանտ, Անդրեյ Վոզնեսենկու անվան կրթաթոշակի արժանացած Հասմիկ Երիցյանի հետ:

 

Գրական ընտրանի
Մարսել Պրուստ
07/08/2024

Մարսել Պրուստ

Ֆրանսիացի վիպագիր և էսսեիստ, մոդեռնիզմի ներկայացուցիչ Մարսել Պրուստի «Կորուսյալ ժամանակի որոնումներ»-ը համարվում է 20-րդ դարի ամենակարևոր վեպերից մեկը: Գրողն ապրել է այնպիսի դարաշրջանում, երբ Եվրոպան ցնցվում էր սոցիալական ալեբախումներից: Եվ այդ նույն ժամանակ գրված այս վեպում գրողին հետաքրքրում են ոչ թե պատմական կամ քաղաքական իրադարձություններ, այլ գիտակցական հոսքով ժամանակը, հիշողությունը հետ բերելու երևակայական աշխարհը:

 

Գրական ընտրանի
Մեքսիկական բանաստեղծություն
17/07/2024

Մեքսիկական բանաստեղծություն

Լատինական Ամերիկայի կյանքը 20-րդ դարի սկզբին բնորոշվում է լատինամերիկյան ժողովուրդների դեմ ԱՄՆ-ի վարած տնտեսական, քաղաքական և հոգևոր զավթողական քաղաքականությամբ, որը չէր կարող չանդրադառնալ գեղարվեստական գրականության վրա, հատկապես այս շրջանում գրված հակաիմպերիալիստական վեպերում: Լատինամերիկյան երկրներում ստեղծված այսպիսի երկերը զրկված չեն ազգային յուրահատկություններից, թեմատիկ և լեզվական դրսևորումներից: Նախ արժանահիշատակ է մեքսիկական ժողովրդական բանաստեղծությունը. առաջին հերթին՝ կոպլաները՝ քառատողերը, և կանսիոնները՝ երգերը, որոնք իրենց առաջատար, հիմնականում հեղափոխական թեմաներով մեծ ազդեցություն թողեցին մեքսիկական բանաստեղծության հետագա զարգացումներում…

 

Գրական ընտրանի
Ջոն Գոլսուորդի
10/07/2024

Ջոն Գոլսուորդի

Անգլիացի վիպագիր, դրամատուրգ և էսսեիստ Ջոն Գոլսուորդիի անունն առաջին հերթին կապվում է «Ֆորսայթների պատմությունը» վիպաշարի հետ, որը հայտնի դարձրեց նրան որպես իրատեսական արձակի մեծ վարպետ: Գոլսուորդիի արձակին բնորոշ են նուրբ դիտողականությունը, սուր քննադատությունը և քնարականությունը: Նրա մի շարք հոդվածներ՝ «Գրականությունը և կյանքը», «Բնավորության կերտումը գրականության մեջ» և այլն, իրատեսական գրականության ծրագրեր են: Իր գրական ուսուցիչներ նա համարում էր Տոլստոյին և Տուրգենևին, իսկ գրական կողմնորոշումը հասարակական և սոցիալ-հոգեբանական խնդիրներին անդրադառնալն էր:

 

Գրական ընտրանի
Առնոլդ Բենեթ
03/07/2024

Առնոլդ Բենեթ

Հաղորդումը նվիրված է անգլիացի գրող՝ արձակագիր, դրամատուրգ, հրապարակախոս Առնոլդ Բենեթին։ Նրա «Վիպակ ծեր կանանց մասին» վեպում առանձնահատուկ ընդգծվածությամբ երևաց նրա իրատեսական արձակը: Հաջողվեց վարպետորեն պատկերել մարդկային դրաման, չիրականացված երազանքները, հաղորդել ամենօրյա իրականությունը: Այս վեպը, որը կյանքի և ժամանակի անդառնալի շարժման մասին է, հակասական կարծիքների առիթ տվեց գրողների և գրաքննադատների շրջանում…

 

Գրական ընտրանի