![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Համաշխարհային դասական երաժշտություն](https://vem.am/uploads/images/contents/508817780a9a0a7a3c8966be0c013b83.png)
Համաշխարհային դասական երաժշտություն
Դասական երաժշտության պատմություն: Մեծ կոմպոզիտորների կյանքը և ստեղծագործությունները: Կատարողական արվեստ: Դասական երաժշտության մեծանուն կատարողների կյանքը և վաստակը: Դասական երաժշտությունը արդի աշխարհում: Ժամանակակից կոմպոզիտորներ և կատարողներ: Այս ամենի մասին` «Համաշխարհային դասական երաժշտություն» հաղորդաշարի հաղորդումներում:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Կոմիտասի «Գիշերերգ»-ը շշնջում է «Խաղաղութիւն ամենեցուն»](https://vem.am/uploads/images/products/b308e79ff87c4edaa23a6cde6e183781.png)
Կոմիտասի «Գիշերերգ»-ը շշնջում է «Խաղաղութիւն ամենեցուն»
Հաղորդման առանցքում Կոմիտասի «Գիշերերգն» է՝ Գյոթեի խոսքերով: Հաղորդման հեղինակը վերլուծում է երգը, ներկայացնում այն Կոմիտասի գործերի համատեքստում, զուգահեռներ անցկացնում Ֆերենց Լիստի ու Ֆրանց Շուբերտի համանուն երգերի հետ: Անդրադառնում է նաև Արևելքի և Արևմուտքի մշակութային ներդաշնակման և այլ խնդիրներին։
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Բարոկ երաժշտության հովերով](https://vem.am/uploads/images/products/677f80328cfc89d1f09cc36b897b6a5a.png)
Բարոկ երաժշտության հովերով
Հաղորդումն անդրադառնում է 20-րդ դարում բարոկ ժամանակաշրջանի երաժշտության ու թանգարանային, բնիկ նվագարանների գործածման, կատարողական ոճի, սկզբունքների «վերածննդին», «ավթենտիկ կատարողականության» ուսուցմանը և տարածմանը։
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Խորեն Պալյան](https://vem.am/uploads/images/products/b7a3522ae7d82065973ec1cd2749c334.png)
Խորեն Պալյան
Հաղորդումը նվիրված է հոգևոր երգարվեստի հայտնի գիտակ և կատարող Խորեն Պալյանի հիշատակին: Հաղորդման հեղինակն անդրադառնում է անվանի երգչի առաքելությանը՝ հոգևոր, ինչպես նաև ազգային-հայրենասիրական երգի քարոզչությանը՝ սկսած անհավատության տարիներից մինչև նրա երկրային կյանքի ավարտը: Պալյանի համատեղ համերգները Լուսինե Զաքարյանի և երգեհոնահար Վահագն Ստամբոլցյանի հետ մեծապես նպաստել են սերունդների քրիստոնեական դաստիարակությանը, մեծացրել Հայաստանի համբավը միջազգային ասպարեզում:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Սրտից սիրտ](https://vem.am/uploads/images/products/d2175f2333a2eba27f8b8d84904a8a2e.png)
Սրտից սիրտ
Հաղորդումը նվիրված է երաժշտության ուսուցման բնագավառում հայրեր-որդիներ փոխհարաբերություններին, մատաղ սերնդին երաժշտության «արքայություն» ուղղորդելու արվեստին։ Անդրադարձ է կատարվում տարբեր ժամանակների մեծ մանկավարժներին և նրանց սաներին՝ սկսած Բախից և նրա զավակներից, մինչև Լ․ Աուեր, Հ. Նալբանդյան, Ն. Զվերև, Ի. Գալամյան, Պ. Ստոլյարսկի և այլք։ Հիշատակվում են նաև Բախի, Մոցարտի, Շումանի, Բրամսի, Կոմիտասի, Արամ Խաչատրյանի և այլոց ստեղծած մանկական ստեղծագործությունները։
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Նրան ծափահարել է Ավետիք Իսահակյանը](https://vem.am/uploads/images/products/2bb870387a1b7b8e90a386470755278a.png)
Նրան ծափահարել է Ավետիք Իսահակյանը
Հաղորդումը նվիրված է չեխ վիրտուոզ ջութակահար և կոմպոզիտոր Յան Կուբելիկին (1880-1940)։ Ժամանակակիցները նրան անվանում էին «Նոր Պագանինի», «Ջութակի Լիստ»։ Մեծ հայրենասեր էր, բարձր էր պահում արվեստագետի արժանապատվությունը․ նա հրաժարվել էր Ավստրո-Հունգարիայի կայսեր առաջարկած ազնվական տիտղոսից և շքանշանից, բայց սիրով ընդունել Պագանինիի դիմանկարը և նրա մազերից մի փունջ, որոնք նվիրել էր նրա որդին։
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Ալֆրեդ Շնիտկե, Կոնցերտ՝ Նարեկացու խոսքերով](https://vem.am/uploads/images/products/9589edd9dd1f2332175692ac06a061a0.png)
Ալֆրեդ Շնիտկե, Կոնցերտ՝ Նարեկացու խոսքերով
Հաղորդումը նվիրված է Շնիտկեի խմբերգային կոնցերտին՝ Նարեկացու «Մատյան ողբերգության» աղոթագրքի հիման վրա գրված։ Կոմպոզիտորի խոստովանությամբ՝ «Կոնցերտը ստեղծելու ընթացքում Նարեկացու ոգին թևածում էր իմ սենյակում... Նարեկացին էր շարժում իմ գրիչը»:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Գեորգ Ֆիլիպ Տելեման](https://vem.am/uploads/images/products/758943c50058cd9ae78abeb587c64786.png)
Գեորգ Ֆիլիպ Տելեման
Հաղորդումը նվիրված է 17-18-րդ դդ. գերմանացի կոմպոզիտոր, կապելմայստեր Գեորգ Տելեմանի կյանքին և ստեղծագործությանը։ Տելեմանին համարում էին երաժշտության «լուսավորիչ»․ նա առաջին աշխարհիկ համերգների կազմակերպիչն էր, առաջին «երաժշտական ընկերությունների» հիմնադիրը։ Նրա բազմաբեղուն արվեստն ընդգրկում է ժամանակի բոլոր ժանրերը։
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Երաժշտությունը և կրոնը (Իգոր Ստրավինսկի) (մաս Բ)](https://vem.am/uploads/images/products/f70c8b9dcc4bbd3271c202284e000474.png)
Երաժշտությունը և կրոնը (Իգոր Ստրավինսկի) (մաս Բ)
Հաղորդման 2-րդ մասում հեղինակը թարգմանաբար ներկայացնում է Իգոր Ստրավինսկու «Դիալոգներ» գրքի «Երաժշտությունը և կրոնը» գլուխը, որտեղ կոմպոզիտորը, ի պատասխան Ռոբերտ Քրաֆթի, շարադրում է հոգևոր երաժշտության իր փիլիսոփայությունը:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Երաժշտությունը և կրոնը (Իգոր Ստրավինսկի) (մաս Ա)](https://vem.am/uploads/images/products/bc852cbd4ec3c6879d9dc1670b8be14f.png)
Երաժշտությունը և կրոնը (Իգոր Ստրավինսկի) (մաս Ա)
Հաղորդման 1-ին մասում լուսաբանվում է կրոնի, հավատի բախտորոշ դերը երաժշտության մեջ՝ Դավթի սաղմոսներից սկսած մինչև Ստրավինսկի և Շնիտկե: Ներկայացվում են նաև Բախի, Բրամսի, Կոմիտասի հոգևոր երաժշտության գլուխգործոցները:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Հելմուտ Վալխա](https://vem.am/uploads/images/products/1300c69f07a78483875ee57033895219.png)
Հելմուտ Վալխա
Նշանավոր գերմանացի երգեհոնահար Հելմուտ Վալխայի կյանքը ոգու հաղթանակն է նյութի հանդեպ: Կուրանալուց առաջ անգիր էր սովորում ու հիշողության մեջ կուտակում Բախի ստեղծագործությունները: Այդ կերպ Հելմուտ Վալխան փորձում էր պահել մայր մտնող արևը: Հաղորդումն անդրադառնում է երաժշտի կյանքին:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Հայնրիխ Շյուտց, «Սրբազան սիմֆոնիա»](https://vem.am/uploads/images/products/e0083826475a30a8e384ef79860f13eb.png)
Հայնրիխ Շյուտց, «Սրբազան սիմֆոնիա»
Հաղորդումը նվիրված է գերմանական օպերայի, բալետի, օրատորիայի հիմնադիր Հայնրիխ Շյուտցին (16-17-րդ դդ.): Վերլուծվում է կոմպոզիտորի «Սրբազան սիմֆոնիաներից» մեկը, որի հիմքում Հիսուսի կոչն է. «Եկե՜ք Ինձ մոտ, բոլոր հոգնածներդ ու բեռնավորվածներդ, և Ես ձեզ կհանգստացնեմ» (Մատթ. ԺԱ 28):
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Տաղերգություն](https://vem.am/uploads/images/products/3457fa3f98a6800c3ee44f36a12ce263.png)
Տաղերգություն
Հաղորդումը նվիրված է հայ միջնադարյան երաժշտաբանաստեղծական արվեստին: Վերլուծվում են Գրիգոր Նարեկացու «Աչքն ծով ի ծով» և Հարություն Ալամդարյանի «Պարերգություն» տաղերը, դրանց մեղեդու և խոսքերի իմաստաբանությունը և ներդաշնակությունը: Տաղերը հնչում են Կոմիտասի անվան քառյակի ալտահար Ալեքսանդր Կոսեմյանի կատարմամբ:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Մոնոդիա, պոլիֆոնիա և հոգևոր երաժշտություն (մաս Բ)](https://vem.am/uploads/images/products/a06f1a543a36efcf46c723bcdc52a07a.png)
Մոնոդիա, պոլիֆոնիա և հոգևոր երաժշտություն (մաս Բ)
Հաղորդման երկրորդ մասում հեղինակը համեմատում է միաձայնության և բազմաձայնության հնարավորությունները, տարբեր աղբյուրների և իր դիտարկումների հիման վրա հաստատում այն փաստը, որ բազմաձայն երաժշտությունն ի զորու է առավել համակողմանի արտահայտելու մարդու ներաշխարհը, նրա փոխհարաբերությունները հասարակության, բնության և Արարչի հետ:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Մոնոդիա, պոլիֆոնիա և հոգևոր երաժշտություն (մաս Ա)](https://vem.am/uploads/images/products/3ff8cf894e370e111382d1f720dfef94.png)
Մոնոդիա, պոլիֆոնիա և հոգևոր երաժշտություն (մաս Ա)
Հաղորդման առաջին մասը ներկայացնում է այն պատմական ուղին, որը միաձայն երաժշտությունն անցել է սկզբնավորումից մինչև բազմաձայնություն՝ պոլիֆոնիա և հոմոֆոնիա: Ընդգծվում է նաև Եկեղեցու վճռորոշ դերն այդ գործընթացում:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Ջութակահար Մայքլ Ռաբին (1936-1972)](https://vem.am/uploads/images/products/ee247fde30172bc4b31678e8a76255f7.png)
Ջութակահար Մայքլ Ռաբին (1936-1972)
«Բացառիկ, անսպառ տաղանդ», — այսպես է բնութագրել Մայքլ Ռաբինին նրա ուսուցիչ Իվան Ղալամյանը: Հաղորդման հեղինակը պատմում է հրաշամանուկ Մայքլի կյանքի և գործունեության մասին, ներկայացնում ջութակահարի նվաճումները, նրա արվեստի յուրօրինակությունը, որի փայլուն դրսևորումներից է Չայկովսկու կոնցերտը, որ հնչում է հաղորդման ընթացքում։
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Նիկոլայ Մադոյանի «Բախիանան»](https://vem.am/uploads/images/products/535b7d1f25513b710d1d8f904c3cedd3.png)
Նիկոլայ Մադոյանի «Բախիանան»
Հաղորդումը ներկայացնում է Բախի 2-րդ պարտիտան՝ ջութակահար Նիկոլայ Մադոյանի «մարաթոնյան» մենահամերգից, որտեղ նա կատարել էր Բախի մենանվագ սոնատների և պարտիտաների շարքն ամբողջությամբ: Այս ելույթը Մադոյանի մենանվագային համերգաշարի հերթական օղակներից մեկն էր: Մինչ այդ նա կատարել էր հայ կոմպոզիտորների բոլոր հայտնի պիեսները, Բեթհովենի բոլոր 10 սոնատները և այլն:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Մոցարտի «Մանուշակ» և Շուբերտի «Գրետխենը ճախարակի մոտ» երգերը](https://vem.am/uploads/images/products/7a3c91c37726fa91c6c9cd9b1de35963.png)
Մոցարտի «Մանուշակ» և Շուբերտի «Գրետխենը ճախարակի մոտ» երգերը
Հաղորդման 1-ին մասը նվիրված է դասական ռոմանսի առաջնեկ՝ Մոցարտի «Մանուշակ» երգին, 2-րդ մասը՝ Շուբերտի «Գրետխենը ճախարակի մոտ» երգին: Երկու երգերն էլ գրված են Գյոթեի խոսքերով: Եթե «Մանուշակը» մի դրամատիկ տեսարան է, ապա «Գրետխենը»՝ ողբերգական: Երկու երգերն էլ նորարարական են, որտեղ գերիշխում են զուտ երաժշտության օրենքներն ու միջանցիկ զարգացումը, ինչը վառ կերպով արտահայտվում է նվագակցության մեջ: Երկուսն էլ կանխորոշեցին այս ժանրի հետագա զարգացումը:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Յոհաննես Բրամս](https://vem.am/uploads/images/products/164a1109d337bd3ba279b00081b27fda.png)
Յոհաննես Բրամս
Հաղորդումը նվիրված է 19-րդ դարի գերմանացի կոմպոզիտոր Յոհաննես Բրամսի կյանքի և ստեղծագործական ուղուն: Կոմպոզիտորն իր արվեստում ամփոփել է այն նվաճումները, որոնք արևմտաեվրոպական երաժշտությունը ձեռք է բերել իր զարգացման 500 տարվա ընթացքում:
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Ստեփան Լուսիկյան, «Գողգոթա» (մաս Բ)](https://vem.am/uploads/images/products/50959343598d38c501083bf0815f905f.png)
Ստեփան Լուսիկյան, «Գողգոթա» (մաս Բ)
Հաղորդման 2-րդ մասում շարունակվում է կոնցերտի ձևի և բովանդակության վերլուծությունը, բացահայտվում են ազդեցությունները, խորհրդանիշները, վերծանվում է դրանց իմաստը: Հաղորդումն ավարտվում է կոնցերտի հեղինակային կատարման ձայնագրությամբ: Նվագակցում է Հալլեի օպերային թատրոնի (Opernhaus) նվագախումբը՝ Ռոլանդ Քլյուտիգի ղեկավարությամբ։
![](https://vem.am/assets/img/480x280.png)
![Ստեփան Լուսիկյան, «Գողգոթա» (մաս Ա)](https://vem.am/uploads/images/products/9ede7a7a19e45560a434d7a6ac0ac937.png)
Ստեփան Լուսիկյան, «Գողգոթա» (մաս Ա)
«Գողգոթա» դաշնամուրային կոնցերտը կոմպոզիտոր Ստեփան Լուսիկյանի «կարապի երգն» է, Սվետլանա Նավասարդյանի բնորոշմամբ՝ այն «ոսկե վարդը, որը նա դրել է երաժշտության պատվանդանին»: Հաղորդման 1-ին մասում ներկայացվում է այն երաժշտական դաշտը, որտեղ բացվել է այդ «ոսկե վարդը»: