Համաշխարհային դասական երաժշտություն
Դասական երաժշտության պատմություն: Մեծ կոմպոզիտորների կյանքը և ստեղծագործությունները: Կատարողական արվեստ: Դասական երաժշտության մեծանուն կատարողների կյանքը և վաստակը: Դասական երաժշտությունը արդի աշխարհում: Ժամանակակից կոմպոզիտորներ և կատարողներ: Այս ամենի մասին` «Համաշխարհային դասական երաժշտություն» հաղորդաշարի հաղորդումներում:
Չարին յաղթեմք քոյին երգով
Հաղորդման մեջ զուգահեռ է անցկացվում Գրիգոր Նարեկացու և Յոհան Սեբաստիան Բախի արվեստի, աշխարհայացքի, իդեալների միջև, և փորձ արվում գտնելու թեպետ հեռավոր, բայց ընդհանուր եզրեր, սկզբունքներ:
Անտոնիո Վիվալդի. «Գարնան գալուստը հավքերն են երգում»
Հաղորդումը նվիրված է Վիվալդիի «Տարվա եղանակները» կոնցերտների շարքին: Հեղինակն անդրադառնում է մարդու և բնության «երկխոսությանը» և դրա արտացոլմանը երաժշտության մեջ:
Իգոր Ստրավինսկու «խորեոգրաֆիկ» կոնցերտը
Հաղորդումը ներկայացնում է Իգոր Ստրավինսկու ջութակի կոնցերտի ստեղծման պատմությունը, պրեմիերան, կոնցերտի բնութագրությունը Ստրավինսկու կողմից, երաժշտության պլաստիկ բնույթը:
Հանճարի ժպիտը
Հաղորդումը ներկայացնում է Յոհան Սեբաստիան Բախի զավեշտական «Սուրճի կանտատը», որն ի դեմս մեկ ընտանիքի արտացոլում է Եվրոպա ներմուծված այդ ըմպելիքի շուրջ ծագած տարաձայնությունները:
Հսկայի առաջին քայլերը
Հաղորդումը ներկայացնում է Արամ Խաչատրյանի կենսագրությունը և ստեղծագործությունը 20-րդ դարի երկու աշխարհամարտերի միջև ընկած ժամանակաշրջանում:
Հոգևոր երաժշտության ռահվիրան
Հաղորդումը նվիրված է Մակար Եկմալյանի կյանքին և ստեղծագործությանը, հոգևոր երաժշտության մեջ նրա ներդրմանը:
Գերմանիայի լույսը
Հաղորդումը նվիրված է գերմանական կոմպոզիտորական դպրոցի հիմնադիր Հայնրիխ Շյուտցի կյանքին և ստեղծագործությանը:
Գեորգ Ֆիլիպ Թելեման
Հաղորդումը նվիրված է գերմանական լուսավորչության ռահվիրա, երաժշտարվեստը ժողովրդայնացնելու և ավելի մատչելի դարձնելու հավատամքով լեցուն կոմպոզիտորի կյանքին և գործունեությանը:
Յոհան Սեբաստիան Բախ
Հաղորդումը նվիրված է գերմանացի հանճարեղ կոմպոզիտոր Յոհան Սեբաստիան Բախի կյանքին և
ստեղծագործությանը:
Հայնրիխ Շյուտց և Ֆելիչե Աներիո
Հայնրիխ Շյուտց և Ֆելիչե Աներիո
Հրեշտակաձայն Քեթլին Ֆերիեր
Հաղորդումը նվիրված է անգլիացի մեծանուն երգչուհի Քեթլին Ֆերիերի (կոնտրալտո) կյանքին և ստեղծագործական ուղուն: Ներկայացվում են նրա մուտքը միջազգային ասպարեզ, նվաճումների ու վերելքի փուլերը՝ սկսած անգլիական ժողովրդական
երգերի կատարումներից, Հենդելի «Փրկիչ» օրատորիայում մասնակցությունից, Բրիտտենի «Լուկրեցիայի անարգումը», Գլյուկի «Օրփեոս և Եվրիդիկե» օպերաների հերոսների դերակատարումից մինչև Բախի, Շուբերտի, Բրամսի, Մալերի երգերը և վերջապես վերջին ձայնագրությունը Վիեննայի ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի հետ:
Հայկական օրորոցային գոհարներ
Հաղորդումը նվիրված է Հայաստանի տարբեր շրջաններում ստեղծված ժողովրդական, ինչպես նաև հեղինակային օրորոցային երգերին: Թվով 21 նմուշ, որոնք ընդգրկում են թեմաների լայն շառավիղ. Ակնա ճախրուն, եթերային երգերից մինչև Վանա եղերական, Սասնա, Տարոնի և տարբեր հեղինակների ռազմաշունչ, հայրենասիրական և այլ բնույթի երգեր: Ձայնագրությունն իրականացրել է երգչուհի Անահիտ Պապայանը:
Աշխարհահռչակ դաշնակահար Ալեքսեյ Լյուբիմով (մաս Դ)
Հաղորդումը նվիրված է Ալեքսեյ Լյուբիմովի ծննդյան 70-ամյակին նվիրված երեկոյին, որ կայացավ 2014 թ. «Արամ Խաչատրյան» համերգասրահում: Համերգին մասնակցում էր Հայաստանի ֆիլհարմոնիկ նվագախումբը (դիրիժոր՝ Շտեֆան Վիլիխ): Ի շարս այլ գործերի՝ երեկոյին հնչեց նաև Մոցարտի 27-րդ կոնցերտը: Դա կոմպոզիտորի վերջին կոնցերտն էր: Այն նրա կատարմամբ հնչել էր Վիեննայում՝ 1791 թ. գարնանը՝ Մոցարտի վերջին գարնանը, որի վերապրումը նա կրկին արտահայտեց կոնցերտի ֆինալի թեմայով գրված «Գարնան կարոտ» երգով: Լյուբիմովը մեծ ներշնչանքով նվագեց կոնցերտը՝ փոխանցելով Մոցարտի կյանքի կարոտը և ասես վերադարձնելով նրա «կորսված դրախտը»:
Աշխարհահռչակ դաշնակահար Ալեքսեյ Լյուբիմով (մաս Գ)
Հաղորդումը լուսաբանում է դաշնակահարի` 2013 թ․ Երևանի «Գաֆեսճյան» թանգարանում տեղի ունեցած մենահամերգի 2-րդ բաժինը: Հնչեցին Դեբյուսիի պրելյուդները 2-րդ տետրից: Եթե 1-ին բաժնում դաշնակահարը նմանվեց քանդակագործի, ապա 2-րդում նա նման էր իմպրեսիոնիստ-գեղանկարչի՝ ճոխ ակվարելային ներկապնակով: Ստեղնաշարին դիպչելով մեղմ և հզոր մատներով՝ նա «քաղում» էր և ունկնդիրներին նվիրում «Սպահանի վարդերը» (Մ. Լոնգ):
Աշխարհահռչակ դաշնակահար Ալեքսեյ Լյուբիմով (մաս Բ)
Հաղորդման երկրորդ մասը ներկայացնում է ՌԴ ժողովրդական արտիստ Ալեքսեյ Լյուբիմովի՝ 2013 թ․ Երևանի «Գաֆեսճյան» թանգարանում տեղի ունեցած մենահամերգի 1-ին բաժինը: Հաղորդմանը մեկնաբանվում և հնչում են Գալինա Ուստվոլսկայայի և Արվո Պյարտի ստեղծագործությունները:
Աշխարհահռչակ դաշնակահար Ալեքսեյ Լյուբիմով (մաս Ա)
Հաղորդումը ներկայացնում է միջազգային մրցույթների դափնեկիր, պրոֆեսոր Ալեքսեյ Լյուբիմովին որպես Հայաստանի մեծ բարեկամ, որը մոտ կես դար ստեղծագործական կապեր ունի մեր արվեստասերների հետ: Այդ են վկայում նրա անմոռանալի համերգները, դասախոսությունները, հանդիպումները: Հաղորդման ընթացքում հնչում են Լյուբիմովին նվիրված՝ Տ. Մանսուրյանի «Երեք պիես» շարքը՝ հենց դաշնակահարի կատարմամբ, և նրան նվիրված մեկ այլ գործ՝ Վալենտին Սիլվեստրովի 2-րդ սոնատը, որը մանրամասն վերլուծվում է։
Ալբերտ Էյնշտեյնը, Մոցարտը և տիեզերքի ներդաշնակությունը (մաս Բ)
Հաղորդման երկրորդ մասում լուսաբանվում է Էյնշտեյնի վերաբերմունքը կոմպոզիտորների հանդեպ, որոնց նա բաժանում է երկու խմբի՝ սուբյեկտիվ, եսակենտրոն և «ես»-ից ձերբազատված, օբյեկտիվ արվեստագետների, որոնցից ամենակատարյալը նա համարում է Մոցարտին: Նաև զուգահեռ է անցկացվում Մոցարտի և Էյնշտեյնի՝ կյանքի ու մահվան վերաբերյալ փիլիսոփայական մոտեցումների միջև:
Ալբերտ Էյնշտեյնը, Մոցարտը և տիեզերքի ներդաշնակությունը (մաս Ա)
Հաղորդման առաջին մասը ներկայացնում է Էյնշտեյնի խոհերը, գաղափարները տիեզերքի, աստղազարդ երկնքի և արվեստի ներդաշնակության վերաբերյալ և մեծ ֆիզիկոսի ակնկալիքն ու պահանջը, որ մարդիկ, հաղորդակցվելով այդ իդեալներին, դառնան կատարյալ, ինչպես «Երկնավոր Հայրն է կատարյալ»:
Յոհաննես Բրամս, «Ճակատագրի երգը»
Հաղորդումը նվիրված է Բրամսի «Ճակատագրի երգը» կանտատին՝ գրված Հյոլդեռլինի խոսքերով։ Կանտատում հակադրվում են երկնաբնակների երանավետ, ազատ կյանքը և ճակատագրին ենթակա երկրաբնակների տառապալից գոյությունը այս «անհյուրընկալ» աշխարհում։
Կոմիտասը և հայոց ազգային ինքնությունը (մաս Բ)
Հաղորդման 2-րդ մասը նվիրված է Կոմիտասի առաքելությանը, ով հայության գոյության բախտորոշ ժամանակաշրջանում իր կյանքի նպատակը դարձրեց հայ ժողովրդական երգի փրկությունը, բազմաձայնումը, այդ հիմքի վրա հայ ազգային կոմպոզիտորական դպրոցի հիմնադրումը: